শেষবাৰৰ বাবে আপডেট কৰা হৈছে: ৬ নৱেম্বৰ ২০২৪

জাপান আন্তৰ্জাতিক সহযোগিতা সংস্থা (JICA) 2024 ^[1] ৰ সৈতে সেউজ প্ৰকল্প।

-- ২০৩০ চনৰ ভিতৰত বনাঞ্চলৰ আৱৰণ ৭.৫% লৈ বৃদ্ধি কৰাৰ লক্ষ্য
-- মুঠ খৰচ হ'ব ৭৯২.৮৮ কোটি টকা
-- ২০২৫-২৬ বিত্তীয় বৰ্ষৰ পৰা ৫ বছৰৰ বাবে প্ৰকল্পটো ৰূপায়ণ কৰা হ’ব

BUMPER গছ বাগিচা

২০২৩-২৪ : আপ চৰকাৰে মুঠ ১.২ কোটি উদ্ভিদ ৰোপণ কৰে ^{[2] ।}
২০২৪-২৫ : ৩ কোটি উদ্যোগৰ লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰিছে আপ চৰকাৰে ^[2:1]

২০২১ : পঞ্জাৱত ২০১৯ চনৰ তুলনাত ২ বৰ্গ কিলোমিটাৰ হ্ৰাস পাইছে মাত্ৰ ৩.৬৭% আয়তন ^{[3] ।}
-- কংগ্ৰেছ, বিজেপি & আকালি চৰকাৰে ইয়াৰ উন্নতি সাধন কৰাত ব্যৰ্থ হৈ তাৰ পৰিৱৰ্তে দুৰ্নীতিৰ চুক্তিত ব্যৱহাৰ কৰে
-- বন কেলেংকাৰীৰ বিৱৰণ পিছত

গুৰবাণীৰ পৰা 'পৱন গুৰু, পানী পিতাহ, মাতা ধৰত মহত'

মহান গুৰুসকলে বায়ু (পৱন)ক গুৰুৰ লগত, পানী (পানী)ক পিতৃ আৰু ভূমি (ধৰাত)ক মাতৃৰ সৈতে সমান কৰি ৰাখিছে

¶ ¶ নতুন গছ - পঞ্জাৱৰ পদক্ষেপ

নানক বাগিচি ^[4]

২০২৩-২৪ : ১০৫ টা নানক বাগিচি বন বিভাগৰ দ্বাৰা কাৰ্যকৰী কৰা হৈছে ^{[5] ।}

• জাপানীজ মিয়াৱাকি অৰণ্যৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঠিত এটা ধাৰণা(পিছত ব্যাখ্যা কৰা হ'ব)
• ~নগৰ অঞ্চলত ২০০ৰ পৰা ৩০০ বৰ্গ গজৰ প্লটত ৫০০ পুলি ৰোপণ কৰা হয়
• ইহঁতে অক্সিজেন উৎপন্ন কৰে, যাৰ ফলত চহৰবোৰৰ সেউজীয়া হাওঁফাওঁ হিচাপে কাম কৰে
• পৰিৱেশ প্ৰদূষণ পৰীক্ষা কৰাৰ উপৰিও বাগিচিসকলে ভূগৰ্ভস্থ পানী পুনৰ ভৰোৱাৰ উন্নতিত সহায় কৰিছে, যাৰ ফলত ৰাজ্যখনৰ সামগ্ৰিক মাটিৰ স্বাস্থ্য উন্নত হৈছে
• এই বগীচিবোৰ গুৰু নানক দেৱ জীলৈ প্ৰকৃত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি, যিয়ে তেওঁৰ শিক্ষাৰ জৰিয়তে বায়ু, পানী, জৈৱ বৈচিত্ৰ্য আৰু বনাঞ্চল সুৰক্ষাৰ বাবে উৎসাহিত কৰিছিল

পবিতাৰ ভ্যান ^[4:1]

২০২৩-২৪ : ২৫ পবিত্তৰ ভানক বন বিভাগৰ দ্বাৰা কাৰ্যকৰী কৰা হৈছে ^[5:1]

• ~৪০০ টা পুলি ১-২.৫ একৰ মাটিত ৰোপণ কৰা হয় অৰ্থাৎ মিনি-বনাঞ্চল সৃষ্টি কৰা হয়

পঞ্জাব হাৰিয়াৱলী লেহাৰ ^[2:2]

লক্ষ্য : ৰাজ্যৰ সকলো টিউবৱেলৰ বাবে প্ৰতিটো টিউবৱেলৰ বাবে কমেও ৪টা গছপুলি ৰোপণ কৰা

-- ইতিমধ্যে ঢাকি দিয়া হৈছে ৩.৯৫ লাখ টিউব ৱেল

• পঞ্জাৱত মুঠ ১৪.০১ লাখ টিউব ৱেল
• এই অভিযানৰ ৰূপান্তৰত কৃষকসকলে সক্ৰিয় ভূমিকা ল’ব পাৰে

¶ ¶ ক্ষতিপূৰণমূলক বনানীকৰণ ^{[6] ।}

• ক্ষতিপূৰণমূলক বনানীকৰণ হ’ল অবন্যৰ কামলৈ ডাইভাৰ্ট কৰা বনভূমিৰ ক্ষতিপূৰণ দিবলৈ গছ ৰোপণ কৰা প্ৰক্ৰিয়া

¶ ¶ পূৰ্বৰ চৰকাৰ (কংগ্ৰেছ, বিজেপি & আকালি) দোষী

FAILED 'সেউজীয়া পাঞ্জাব মিছন' (GPM)

২০১২-১৭ : ~মাত্ৰ ৫ কোটি (২৫ কোটিৰ লক্ষ্যৰ বিপৰীতে) গছপুলি ৰোপণ কৰা হৈছিল অৰ্থাৎ জিপিএমৰ প্ৰথম ৫ বছৰত মাত্ৰ ২৫-৩০% জীয়াই থকাৰ হাৰ ^{[7] ।}

• ২০১২ চনত আকালি চৰকাৰৰ অধীনত পঞ্জাবে বনাঞ্চলৰ আৱৰণ ১৫% লৈ বৃদ্ধিৰ অভিযান আৰম্ভ কৰে ^{[7:1] ।}
• এই আঁচনিৰ অধীনত ১৯০০ কোটি টকা ব্যয় কৰি ২০২০ চনৰ ভিতৰত ৪০ কোটি গছৰ পুলি ৰোপণ কৰা হ'ব বুলি কল্পনা কৰা হৈছিল ^[7:2]

গছ কাটি পেলোৱা

• ২০১০-২০ : বিভিন্ন উন্নয়নমূলক প্ৰকল্পৰ বাবে পঞ্জাৱৰ ৫টা বনাঞ্চলৰ ওপৰেৰে প্ৰায় ৮-৯ লাখ গছ কুঠাৰেৰে কাটি পেলোৱা হৈছে
  -- ইয়াৰ উপৰিও ২০১৩-১৪ চনত ~২ লাখ গছ কাটিছিল, ২০১৪-১৫ চনত ২.১২ লাখ গছ কাটিছিল, আৰু ২০১০-১১ চনত ১.৫০ লাখ গছ কাটিছিল

¶ ¶ কংগ্ৰেছৰ বন কেলেংকাৰী

কংগ্ৰেছৰ পঞ্জাৱৰ প্ৰাক্তন কেবিনেট মন্ত্ৰী সাধু সিং ধৰ্মসোত বন কেলেংকাৰীৰ অভিযোগত কাৰাগাৰত ^{[8] ।}

• পঞ্জাৱ ভিজিলানে চাৰ্জশ্বীটত দাবী কৰে যে ধৰ্মচোটে “প্ৰতিটো খাইৰ গছ কাটিবলৈ ৫০০ টকা পাইছিল ^[8:1]।
• ধৰ্মসোতে বিষয়া বদলিৰ বাবে ১০ লাখৰ পৰা ২০ লাখ টকাৰ ভিতৰত ধন লাভ কৰিছিল আৰু লগতে ঘোচৰ ব্যৱস্থাও স্থাপন কৰিছিল ^{[8:2] ।}

¶ ¶ বনৰ অৱস্থা: ভাৰতৰ বন অৱস্থাৰ প্ৰতিবেদন (ISFR) ২০২১ ^[3:2]

পঞ্জাৱত ইয়াত ৮৪% মাটি কৃষি আৰু উদ্যান শস্যৰ খেতিৰ অধীনত থকাৰ বাবে কমেও ১৫% বনাঞ্চল আৰু গছৰ আৱৰণৰ তলত থকাটো প্ৰয়োজনীয়

ৰাজ্যখনৰ মুঠ ৫০,৩৬২ বৰ্গ কিলোমিটাৰ ভৌগোলিক এলেকাৰ ভিতৰত ২০১৯ চনত প্ৰায় ১,৮৪৯ বৰ্গ কিলোমিটাৰৰ পৰা ফৰেষ্ট কভাৰ ⁺ ১,৮৪৭ বৰ্গ কিলোমিটাৰলৈ হ্ৰাস পাইছে

• ১১ বৰ্গ কিলোমিটাৰত “অতি ঘন অৰণ্য”,
• ৭৯৩ বৰ্গ কিলোমিটাৰত "মধ্যমীয়া ঘন অৰণ্য"
• “মুকলি অৰণ্য” ১,০৪৩ বৰ্গ কিলোমিটাৰ

মুঠ লিপিবদ্ধ বনাঞ্চল ^* ৩,০৮৪ বৰ্গ কিলোমিটাৰ যিটো ভৌগোলিক এলেকাৰ ৬.১২%

• ৪৪ বৰ্গ কিলোমিটাৰৰ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল (আৰ এফ)।
• ১১৩৭ বৰ্গ কিলোমিটাৰৰ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল (পি এফ)।
• অশ্ৰেণীবিহীন ১,৯০৩ বৰ্গ কিলোমিটাৰ

<sub>* ‘বনাঞ্চল’ য়ে চৰকাৰী ৰেকৰ্ড অনুসৰি মাটিৰ আইনী মৰ্যাদা বুজায়
+ ‘বনাঞ্চলৰ আৱৰণ’ই যিকোনো মাটিৰ ওপৰত গছৰ উপস্থিতি বুজায়</sub>

¶ ¶ মিয়াৱাকি বন কৌশল ^[9]

• আধুনিক বাগিচা পদ্ধতি মিয়াৱাকি নেটিভ ডেন ফৰেষ্টৰ লক্ষ্য হৈছে ১০ বছৰৰ ভিতৰত ১০০ বছৰৰ সমতুল্য থলুৱা অৰণ্য সৃষ্টি
• প্ৰতিযোগিতা প্ৰৰোচিত কৰিবলৈ বীজ সিঁচাৰ অতি ওচৰতকৈ ৰখা হয় আৰু মাটিৰ আৰ্দ্ৰতা ৰক্ষা আৰু অপতৃণৰ বৃদ্ধি দমন কৰিবলৈ মাল্চ ব্যৱহাৰ কৰা হয়
• এই পদ্ধতিয়ে বিভিন্ন ভূগোল আৰু উষ্ণতাত ইতিবাচক ফলাফল দেখুৱাইছে
• ব্যক্তিগত পিছফালৰ চোতাল, ৰাজহুৱা মুকলি স্থান, শৈক্ষিক চৌহদ, ৰাজহুৱা উদ্যানত এনে এখন অৰণ্য সৃষ্টি কৰিব পাৰি

তথ্যসূত্ৰ :

---

1. https://www.bhaskar.com/local/punjab/news/পাঞ্জাব-বন-এলেকা-বৃদ্ধি- হেল-জাপানী-এজেন্সী-আপডেট-পাঞ্জাব-চৰকাৰ- পৰিকল্পনা-133912432.html ↩︎

2. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=187623 ↩︎ ↩︎ ↩︎

3. https://timesofindia.indiatimes.com/city/chandigarh/punjabs-green-cover-down-to-mere-3-67/articleshow/88886833.cms ↩︎ ↩︎ ↩︎

4. https://www.newindianexpress.com/good-news/2023/Jun/11/মিনি- বনাঞ্চল-সেউজীয়া-হাওঁফাওঁ হিচাপে-কাম-2583796.html ↩︎ ↩︎

5. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=186775 ↩︎ ↩︎

6. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/পাঞ্জাব-সাক্ষী- ক্ষতিপূৰণমূলক-বনানীকৰণ-বৃদ্ধি -642326 ↩︎

7. https://indianexpress.com/article/explained/কিয়- পাঞ্জাব-অভিলাষী-সেউজীয়া-আঁচনি-চিকিবলৈ-পকা-নহয়-5839832/ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

8. https://theprint.in/india/ed-এৰেষ্ট-প্ৰাক্তন -পাঞ্জাৱ-মন্ত্ৰী-সাধু-সিং-ধৰমসোত-বন-কেলেংকাৰী-কেছ/১৯২৫৩৯৪/ ↩︎ ↩︎ ↩︎

9. https://www.tribuneindia.com/news/amritsar/মিয়াৱাকি- বন-অমৃতসৰ-৫৯২০৩৮ ↩︎