শেষবাৰৰ বাবে আপডেট কৰা হৈছে: আগষ্ট ২০২৩
২১ মে' ২০১৫ : মোডী চৰকাৰে 'সেৱা' বিভাগক কেন্দ্ৰ নিযুক্তি এলজিলৈ স্থানান্তৰিত কৰাৰ বাবে অধিসূচনা জাৰি কৰে [1]
04 জুলাই 2018 : এছ চিৰ নিৰ্দেশ মন্ত্ৰী পৰিষদৰ সাহায্য আৰু পৰামৰ্শৰ ভিত্তিত কাম কৰিবলৈ বাধ্য হৈছে এল জি, সেৱাৰ বিষয়টো পৃথক বিচাৰপীঠলৈ প্ৰেৰণ কৰে
১১ মে' ২০২৩ : মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচুদৰ নেতৃত্বত পাঁচজনীয়া সংবিধান বিচাৰপীঠে সৰ্বসন্মতিক্ৰমে দিয়া ৰায়দানত 'সেৱা' নিয়ন্ত্ৰণ দিল্লী চৰকাৰক ঘূৰাই দিয়ে
১৯ মে’ ২০২৩ : শুকুৰবাৰে নিশা “অনুসূচিত জাতিৰ আদেশ উলটি” দিয়াৰ অধ্যাদেশ, অনুসূচিত জাতি ৬ সপ্তাহৰ ছুটীত যোৱাৰ লগে লগে
আগষ্ট ২০২৩ : দিল্লী সেৱা বিধেয়ক
কেন্দ্রীয় চৰকাৰ আৰু দিল্লীৰ নির্বাচিত চৰকাৰৰ মাজত ক্ষমতাৰ বিতৰণৰ পৰিবর্তন সালসলনি কৰিব বিচৰা এই অধ্যাদেশখনক সাংবিধানিক নৈতিকতাক অপমান কৰা আৰু প্রতিনিধিত্বমূলক গণতন্ত্র আৰু ফেডাৰেলিজমৰ নীতিৰ প্রতি আক্রমণ বুলি ব্যাপকভাৱে ধিক্কাৰ দিয়া হৈছে৷
তলৰ ২১টা আইনী মতামত কেন্দ্ৰত স্বৈৰাচাৰী চৰকাৰৰ মুখত লেতেৰা হৈছে:
১) ভাৰতৰ উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ অৱসৰপ্ৰাপ্ত ন্যায়াধীশ মদন বি লোকুৰে দ্য ইণ্ডিয়ানএক্সপ্ৰেছৰ বাবে এটা প্ৰবন্ধৰে এই বিষয়ত আটাইতকৈ ফলস্বৰূপ প্ৰবন্ধটো লিখিছিল – “কেন্দ্ৰৰ দিল্লী অধ্যাদেশে সাংবিধানিক নৈতিকতাক অৱজ্ঞা কৰে। আম্বেদকাৰ আৰু এছ চি একমত” [2] , সংক্ষিপ্ত ৰূপটোত নিজেই এই শক্তিশালী শব্দবোৰ আছে – “এইটো যথেষ্ট স্পষ্ট যে উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ সংবিধান বিচাৰপীঠৰ সৰ্বসন্মতিক্ৰমে দিয়া ৰায়দান বাতিল কৰাটোৱেই উদ্দেশ্য আৰু উদ্দেশ্য। এই অধ্যাদেশখন দিল্লীৰ জনসাধাৰণ, ইয়াৰ নিৰ্বাচিত প্ৰতিনিধি আৰু সংবিধানৰ ওপৰত সাংবিধানিক প্ৰৱঞ্চনা হিচাপে ওলাইছে”। তেওঁ সেই চিন্তাবোৰ বিস্তাৰ কৰি কয়, “ই ভাৰত চৰকাৰক অলংকৃত ক্ষমতা প্ৰদান কৰি দিল্লীৰ মুখ্যমন্ত্ৰী আৰু মন্ত্ৰী পৰিষদক ৰবৰৰ ষ্টাম্পতকৈও কম কিবা এটালৈ হ্ৰাস কৰিছে।” ফলপ্ৰসূভাৱে মুখ্যমন্ত্ৰী কৰ্তৃপক্ষৰ উপাধি মুৰব্বী আৰু দিল্লীৰ জনসাধাৰণৰ নিৰ্বাচিত প্ৰতিনিধি হোৱাৰ পিছতো তেওঁক চাইফাৰলৈ হ্ৰাস কৰা হয়। লগতে “অধ্যাদেশৰ ৪৫ডি ধাৰাত উল্লেখ আছে যে যিকোনো আয়োগ, বিধিগত কৰ্তৃপক্ষ, ব’ৰ্ড, নিগমত যিকোনো অধ্যক্ষ, সদস্য বা বিষয়ববীয়াক নিযুক্তি দিয়াৰ ক্ষমতা ৰাষ্ট্ৰপতিৰ হাতত থাকে, অৰ্থাৎ ইয়াৰ দ্বাৰা ভাৰত চৰকাৰৰ। কাৰ্যকৰীভাৱে দিল্লীৰ নিৰ্বাচিত চৰকাৰখনক ৰুডাৰবিহীন কৰি ৰখা হয় আৰু জনসাধাৰণৰ ইচ্ছাক অপ্ৰয়োজনীয় কৰি তোলা হয়।
২) উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ জ্যেষ্ঠ অধিবক্তা গোপাল শংকৰানাৰায়ণনে টাইমছঅফ ইণ্ডিয়াৰ বাবে তেওঁৰ প্ৰবন্ধত “সেয়া কোনো ৰাজধানী আইডিয়া নাছিল” [3] দিল্লী অধ্যাদেশক ‘অৰ্থহীন অধ্যাদেশ’ বুলি অভিহিত কৰি কয় যে “আইনী প্ৰক্ৰিয়াৰ প্ৰতি এনে অৱজ্ঞাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ সময় আহি পৰিছে ক দৃঢ় আঘাত – বাৰ্ড ব'মেনে স্মাউগক লক্ষ্য ল'ব লাগিব আৰু তেওঁৰ কাঁড়টো উৰুৱাবলৈ দিব লাগিব”।
৩) ভাৰতৰ উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ জ্যেষ্ঠ অধিবক্তা আৰু ভাৰতৰ প্ৰাক্তন অতিৰিক্ত চলিচিটৰ জেনেৰেল বিশ্বজিৎ ভট্টাচাৰ্যই হিন্দু – “এটা অধ্যাদেশ, ইয়াৰ সাংবিধানিকতা, আৰু নিৰীক্ষণ” [4] ৰ বাবে লিখা প্ৰবন্ধত লিখিছে, ২৩৯এএ(৩) অনুচ্ছেদৰ পৰিসৰ সলনি কৰা )(ক) ৩৬৮ নং অনুচ্ছেদৰ অধীনত সাংবিধানিক সংশোধনৰ প্ৰয়োজন; সন্দেহৰ আওতাও নাই। ২৩৯এএ(৩)(ক) অনুচ্ছেদত বাদ দিয়া বিষয়সমূহৰ পৰিসৰ বৃদ্ধিৰ বাবে সংবিধানৰ ১২৩ নং অনুচ্ছেদৰ অধীনত জাৰি কৰা অধ্যাদেশখন আৰম্ভণিতে বাতিল আৰু সাংবিধানিক সংশোধনীক বাইপাছ কৰাৰ বাবে ইয়াক ষ্ট্ৰাইক ডাউন কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে। ই ক্ষমতাৰ ৰঙীন ব্যৱহাৰৰ সমান। ১২৩ নং অনুচ্ছেদটো XX খণ্ডৰ ৩৬৮ নং অনুচ্ছেদ (সংবিধান সংশোধনী)ৰ কোনো বিকল্প নহয়। তেওঁ ভৱিষ্যদ্বাণী কৰে যে “যদি অধ্যাদেশখনক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা হয়, তেন্তে দিল্লীত “সেৱা”ৰ ক্ষমতা দখল কৰিবলৈ ভাৰতীয় সংঘই দুয়োটা পথতে সফলতা লাভ কৰাৰ সম্ভাৱনা নাই। ২৩৯এএ(৩)(ক) অনুচ্ছেদত ব্যতিক্ৰমী বিষয়সমূহ সম্প্ৰসাৰণ কৰাৰ বাবে ইয়াক ষ্ট্ৰাইক ডাউন হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে।”
৪) লোকসভাৰ প্ৰাক্তন মহাসচিব পিডিটি আচাৰীয়েও দ্যফ্ৰন্টলাইনৰ বাবে এটা প্ৰবন্ধ লিখিছিল -“দিল্লী চৰকাৰী সেৱাৰ ওপৰত কেন্দ্ৰৰ অধ্যাদেশ সংবিধান বিৰোধী” [5] – তেওঁ অধ্যাদেশখনৰ অসাংবিধানিকতা ব্যাখ্যা কৰাৰ আইনী ভিত্তি দিছিল। শ্ৰী পৃথ্বী কটন মিলছ লিমিটেড বনাম ব্ৰচ বৰো পৌৰসভা (১৯৬৯) গোচৰত উচ্চতম ন্যায়ালয়ে জোৰ দিছিল যে বিধায়িনী দলৰ ন্যায়িক ক্ষমতা নাই, যিটোৱে কেৱল আদালতৰ আদেশ বাতিল কৰিব পাৰে। পিপলছ ইউনিয়ন অৱ চিভিল লিবাৰ্টি বনাম ইউনিয়ন অৱ ইণ্ডিয়াত উচ্চতম ন্যায়ালয়ে এই কথাটো তলত দিয়া শব্দৰে পুনৰ দৃঢ় কৰিছে- “কোৰ্ট অৱ ল’ৰ দ্বাৰা দিয়া আদেশ বাতিল বুলি ঘোষণা কৰাটো সাধাৰণতে ন্যায়িক কাৰ্য্যৰ এটা অংশ। আদালতে দিয়া সিদ্ধান্ত বাধ্যতামূলক নহয় বা কোনো প্ৰভাৱ নপৰে বুলি বিধানসভাই ঘোষণা কৰিব নোৱাৰে। ই আদালতে যি ভিত্তিত সিদ্ধান্ত লয়, সেইটো সলনি কৰিব পাৰে, কিন্তু এনে সিদ্ধান্ত পুনৰীক্ষণ কৰি শূন্য কৰি দিব নোৱাৰে।” বিভিন্ন উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ ৰায় অনুসৰি কোনো আদালতৰ ৰায়দানৰ ভিত্তি সলনি নকৰাকৈ বাতিল কৰিবলৈ যিকোনো আইন প্ৰণয়ন কৰাটো অবৈধ। এইদৰে আমি দেখিবলৈ পাওঁ যে দিল্লী অধ্যাদেশে সন্নিৱিষ্ট কৰা ধাৰা ৩এ এই ভিত্তিত অবৈধ। লগতে অধ্যাদেশখনে মন্ত্ৰী পৰিষদৰ মুখ্য সচিবক কেবিনেটৰ সিদ্ধান্তটো তন্ন তন্নকৈ পৰীক্ষা কৰাৰ ক্ষমতা লাভ কৰিবলৈ কোৱা হৈছে, এই বিধানে সাহায্য আৰু পৰামৰ্শৰ মতবাদক মূৰত থিয় কৰাইছে। লগতে বিধানসভাৰ চমন, প্ৰ’গেচন আৰু ভংগ কৰাৰ সিদ্ধান্ত এতিয়া মুখ্য সচিবে ল’ব।
৫) প্ৰীতম বৰুৱা এজন আইনী দাৰ্শনিক আৰু আইন বিদ্যালয়ৰ ডীন, বি এম এল মুঞ্জল বিশ্ববিদ্যালয়ে TheIndianExpressৰ বাবে এটা প্ৰবন্ধ লিখিছিল “দিল্লী সেৱা অধ্যাদেশ: উচ্চতম ন্যায়ালয়ে নিজৰ কাম কৰাটো ‘অগণতান্ত্ৰিক’ নহয়” [6] – অধ্যাদেশ গণতন্ত্ৰ আৰু ফেডাৰেলিজমক সংবিধানৰ বৈশিষ্ট্য হিচাপে চিনাক্ত কৰা মৌলিক গাঁথনি পৰীক্ষাৰ গোটত উত্তীৰ্ণ হ'ব লাগিব। আৰু সামৰণিত ক’ৰ্টক আহ্বান জনাই কয় যে “দিল্লীত গণতন্ত্ৰক লৈ আগন্তুক টাছল, আদালতে গণতন্ত্ৰক নিজৰ কৱচত গণ্য কৰা উচিত আৰু আমাৰ সংবিধানৰ উত্তম ব্যাখ্যা উপস্থাপন কৰাত বাধা হিচাপে নহয়।”
৬) ভাৰতৰ উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ এডভোকেট-অন-ৰেকৰ্ড মুকুণ্ড পি আনিয়ে লিখা, TheIndianExpress প্ৰবন্ধ “নিজৰ অধ্যাদেশৰ জৰিয়তে কেন্দ্ৰই উচ্চতম ন্যায়ালয়ক প্ৰত্যাহ্বান জনায় আৰু ফেডাৰেলিজমক ভেঙুচালি কৰে” [7] – তেওঁ সোঁৱৰাই দিলে, কেন্দ্ৰই... বেঞ্জামিন কাৰ্ডোজোৱে যিয়ে কৈছিল: “এখন সংবিধানে পাৰ হৈ যোৱা ঘণ্টাটোৰ বাবে নিয়ম নহয়, কিন্তু সম্প্ৰসাৰিত ভৱিষ্যতৰ বাবে নীতি উল্লেখ কৰে বা উল্লেখ কৰা উচিত।” উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ২০১৮ চনত দিল্লীৰ এনচিটি চৰকাৰ বনাম ভাৰতীয় সংঘৰ ৰায়দানত ৰায় দিছিল যে যদিহে কয় যে ইউনিয়নৰ বিষয়সমূহৰ ক্ষেত্ৰতো অভাৰৰাইডিং কাৰ্যবাহী ক্ষমতা আছে বুলি ক’লে প্ৰাগমেটিক ফেডাৰেলিজম আৰু সহযোগী ফেডাৰেলিজমৰ ধাৰণাসমূহ মাটিত পৰিব যিটো দিল্লী বিধানসভাৰ বিধানসভাৰ ক্ষমতা আছে।
৭) সাংবিধানিক আইন বিশেষজ্ঞ ফৈজান মুস্তাফাই দ্যইণ্ডিয়ানএক্সপ্ৰেছৰ বাবে লিখিছে – “দিল্লী অধ্যাদেশ উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ ৰায়দানক নিৰ্লজ্জভাৱে বাতিল কৰা নেকি?” [8] – 'এটা ৰায় বাতিল কৰিবলৈ সংসদে আইনত ইয়াৰ 'অতি ভিত্তি' আঁতৰাব লাগে।' স্বাধীনতাৰ পিছৰ অধ্যাদেশ আৰু অনুসূচিত জাতিসমূহৰ ৰায়দানসমূহ উলংঘা কৰাৰ পিছত ইয়াৰ ভাগ্যৰ ভিত্তিত লেখকে এই সিদ্ধান্তত উপনীত হয় যে “অধ্যাদেশৰ কাৰ্য্যকলাপ স্থগিত ৰখাৰ সম্ভাৱনা নাই কাৰণ বিষয়টো পুনৰ সংবিধান বিচাৰপীঠলৈ যাব। বিশেষকৈ প্ৰতিনিধিত্বমূলক চৰকাৰৰ বিষয়টোত সঁচাকৈয়ে ৰায়দানৰ ভিত্তি আঁতৰোৱা হৈছে নেকি সেইটো পৰীক্ষা কৰিব লাগিব।”
৮) ইণ্ডিয়ান এক্সপ্ৰেছৰ অৱদান সম্পাদক প্ৰতাপ ভানু মেহতা। অশোক বিশ্ববিদ্যালয়ৰ উপাচাৰ্য আৰু চেণ্টাৰ পলিচি ৰিচাৰ্চৰ সভাপতি হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰি আহিছে। তেওঁ দ্য ইণ্ডিয়ানএক্সপ্ৰেছৰ বাবে এটা প্ৰবন্ধ লিখিছিল, “ব্ৰেজেন এণ্ড অমিনাছ, চেণ্টাৰৰ দিল্লী অধ্যাদেশে উচ্চতম ন্যায়ালয়ক অৱজ্ঞা কৰে, ফেডাৰেল গণতন্ত্ৰৰ বাবে অসুস্থতাৰ সূচনা কৰে।” [9] It's synopsis read : “সেৱা গ্ৰহণৰ বাবে আদালতৰ ৰায়ক নস্যাৎ কৰি চৰকাৰে ইচ্ছাকৃতভাৱে এক পূৰ্ণ সাংবিধানিক সংকটৰ সৃষ্টি কৰিছে। উচ্চতম ন্যায়ালয়ে কৰিলে (প্ৰতিক্ৰিয়া) অভিশপ্ত হ’ব আৰু নকৰিলে অভিশপ্ত হ’ব।” তেওঁ লগতে মতামত দিছিল “অধ্যাদেশৰ পথ গ্ৰহণ কৰি চৰকাৰে ইচ্ছাকৃতভাৱে এক পূৰ্ণাংগ সাংবিধানিক সংকটৰ সৃষ্টি কৰিছে...” কাৰ্যতঃ ইয়াত কোৱা হৈছে: “আমি নিৰ্বাচিত চৰকাৰৰ ক্ষমতা ৰক্ষাৰ বিষয়ে আপুনি কোৱা সকলো কথাকে নস্যাৎ কৰিবলৈ বিশুদ্ধ কাৰিকৰী সম্ভাৱনা ব্যৱহাৰ কৰিছো দিল্লীত।” ট্ৰাম্পৰ পিছে পিছে মোডীয়ে যিকোনো উপায়েৰে কাৰ্যভাৰত থাকিবলৈ চেষ্টা কৰিবলৈও ইংগিত দিয়ে – বিজেপিয়ে দেখুৱাইছে যে দিল্লীত আন এটা ৰাজনৈতিক দলৰ শাসন ব্যৱস্থা সহ্য কৰিব নোৱাৰে। ই কিতাপখনৰ প্ৰতিটো কৌশল ব্যৱহাৰ কৰি দিল্লী চৰকাৰক উফৰাই পেলাইছে। এনে এটা ৰাজনৈতিক দলে অচিৰেই পৰাজয়ৰ সম্ভাৱনাৰ সন্মুখীন হ’লে মসৃণ আৰু সহজে ক্ষমতা ত্যাগ কৰাৰ সম্ভাৱনা আছেনে?. এই শক্তিশালী শব্দৰে শেষ হ’ল – আমাৰ কেন্দ্রত ক্ষমতাত থকা এটা দল আছে যিয়ে আইন, সাংবিধানিকতাবাদ, বুদ্ধিমান প্রশাসনিক চর্চা, আৰু নির্বাচনী ৰাজনীতিৰ ন্যায্য নিয়মক সন্মান নকৰে৷ ইয়াৰ ব্ৰেজেননেছ যে ই যিকোনো মূল্যতে ক্ষমতাক ধৰি ৰাখিব বুলি লক্ষণ।
৯) আইটিএম বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সহকাৰী অধ্যাপক (আইন) যশ মিট্টলে বাৰ এণ্ড বেঞ্চত লিখিছে – “অধ্যাদেশখনে সংবিধানৰ গণতান্ত্ৰিক আৰু প্ৰতিনিধিত্বমূলক বৈশিষ্ট্যসমূহ পাতল কৰে” [10] , তেওঁ মতামত দিছিল “সেৱাসমূহক পৰিসৰৰ পৰা বাদ দিয়াৰ এনে পদক্ষেপ জিএনচিটিডিৰ অধ্যাদেশৰ জৰিয়তে অবৈধ, কিয়নো ই কেৱল সাংবিধানিক সংশোধনীৰ পথৰ জৰিয়তেহে সম্ভৱ হ'ব, যিটো বৰ্তমানৰ গোচৰত নোহোৱা হৈছে। গণতান্ত্ৰিক চেটআপত ই অতি বিপজ্জনক আৰু চিন্তনীয় কাৰণ ই সংবিধানৰ “মৌলিক গাঁথনি”ৰ ওপৰত প্ৰত্যক্ষ আক্ৰমণ যিটো সাংবিধানিক সংশোধনীৰ জৰিয়তেও কাঢ়ি নিব নোৱাৰি বা সলনি কৰিব নোৱাৰি।”।
১০) লাইভল’ৰ পৰিচালন সম্পাদক মানু চেবাষ্টিয়ান “উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ ৰায় বাতিল কৰা জিএনচিটিডি অধ্যাদেশ কিয় অসাংবিধানিক?” [11] – অধ্যাদেশ, যিয়ে উচ্চতম ন্যায়ালয়ক উপহাস কৰে। গতিকে, আনকি নিৰ্বাচিত চৰকাৰৰ প্ৰাধান্য, জবাবদিহিতাৰ ট্ৰিপল চেইন আৰু সমবায় ফেডাৰেলিজমৰ নীতি প্ৰয়োগ কৰিলেও যিবোৰ ৰায়দানত আলোচনা কৰা হৈছে, অধ্যাদেশখনে মাষ্টাৰ গৃহীত কৰিব নোৱাৰে। অধ্যাদেশখন এক ৰঙীন আইনখনৰ বাহিৰে আন একো নহয় যিটো সংবিধান বিচাৰপীঠৰ ৰায়দানৰ সৈতে আখৰ আৰু মনোভাৱ দুয়োটাতে বৰ্গক্ষেত্ৰত নহয়।
১১) আজিম প্ৰেমজী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ আইন অধ্যাপক মেথিউ ইডিকুলাই দ্যহিন্দুৰ বাবে লিখা প্ৰবন্ধত – “দিল্লী অধ্যাদেশ এক লাজহীন ক্ষমতা দখল” [12] লিখিছে, বিধায়িনী দলে ৰায়দানৰ আইনী ভিত্তি সলনি কৰিব পাৰে যদিও প্ৰত্যক্ষভাৱে বাতিল কৰিব নোৱাৰে এইটো. তদুপৰি, উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ডি চি ৱাধৱা (১৯৮৭) গোচৰত অনুষ্ঠিত কৰা দৰে অধ্যাদেশৰ জৰিয়তে কাৰ্যবাহী আইন প্ৰণয়ন কৰাটো কেৱল “এটা অসাধাৰণ পৰিস্থিতিৰ সন্মুখীন হ’বলৈ” আৰু ইয়াক “ৰাজনৈতিক উদ্দেশ্য পূৰণৰ বাবে বিকৃত” কৰিব নোৱাৰি। আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ’ল, সংবিধান সংশোধন নকৰাকৈয়ে ২৩৯এএ অনুচ্ছেদত তালিকাভুক্ত দিল্লীৰ বিধানসভাৰ ক্ষমতাৰ বৰ্তমানৰ ৰেহাই (ভূমি, জনশৃংখলা, আৰু আৰক্ষী)ৰ সৈতে ৰেহাইৰ অতিৰিক্ত বিষয় (সেৱা) যোগ কৰাটো তৰ্কসাপেক্ষভাৱে সাংবিধানিক ছলনাৰ কাম। শেষত, আমোলাসকলে নিৰ্বাচিত মুখ্যমন্ত্ৰীক অগ্ৰাহ্য কৰিব পৰা অসামৰিক সেৱা কৰ্তৃপক্ষ গঠন কৰিলে আমোলাতন্ত্ৰিক জবাবদিহিতাৰ ওপৰত দীৰ্ঘদিনীয়া নীতি-নিয়ম ধ্বংস হয়। তেওঁ সামৰণিত কয় যে “অধ্যাদেশখন ফেডাৰেলিজম আৰু গণতন্ত্ৰৰ ওপৰত প্ৰত্যক্ষ আক্ৰমণ। কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ এনে নিৰ্লজ্জ ক্ষমতা দখলৰ বিৰোধিতা কৰা প্ৰয়োজন যিসকলে ফেডাৰেল গণতন্ত্ৰ হিচাপে ভাৰতৰ ভৱিষ্যতৰ প্ৰতি যত্ন লয়।”
১২) বিশ্ববিদ্যালয়ৰ কলিংগা ইনষ্টিটিউট অৱ ইণ্ডাষ্ট্ৰিয়েল টেকন’লজিৰ এমেৰিটাছ অধ্যাপক সাংবিধানিক আইন এছ এন মিশ্ৰাই Scroll.in ৰ বাবে লিখিছে – “দিল্লীৰ আমোলাসকলৰ ওপৰত কেন্দ্ৰৰ অধ্যাদেশে সংসদক বাইপাছ কৰে, নিজৰ ৰাজনৈতিক স্বাৰ্থক প্ৰসাৰিত কৰে” [13] , অধ্যাদেশখনে ৰাষ্ট্ৰীয় মূলধনী অসামৰিক সেৱাৰ সৃষ্টি কৰে মুখ্য সচিব আৰু গৃহ সচিবক ইয়াৰ আন সদস্য হিচাপে লৈ মুখ্যমন্ত্ৰীৰ নেতৃত্বত কৰ্তৃপক্ষ। তেওঁ ইয়াক “হাস্যকৰ গাঁথনি” বুলি অভিহিত কৰে য’ত মুখ্যমন্ত্ৰীক প্ৰতিবেদন দিয়া দুজন আমোলে তেওঁক অগ্ৰাহ্য কৰিব পাৰে। ১৯৭০ চনত আৰ চি কুপাৰ বনাম ইউনিয়ন অৱ ইণ্ডিয়াৰ গোচৰত, যেতিয়া চৰকাৰে অধ্যাদেশৰ জৰিয়তে ১৪টা বেংকক ৰাষ্ট্ৰীয়কৰণ কৰিছিল, তেতিয়া উচ্চতম ন্যায়ালয়ে কৈছিল যে এই অধ্যাদেশ জাৰি কৰা হৈছে কাৰণ “তাৎক্ষণিক ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ প্ৰয়োজন আছিল, বৰঞ্চ সংসদীয় বিতৰ্কক বাইপাছ কৰিবলৈ”। ২০১৭ চনত কে কে সিং বনাম বিহাৰ ৰাজ্যৰ গোচৰত আদালতে লক্ষ্য কৰিছিল যে আদালতে চাব “যদি ই [এটা অধ্যাদেশ] প্ৰাসংগিক সামগ্ৰীৰ ভিত্তিত গৃহীত কৰা হৈছে বা ই ক্ষমতাৰ ওপৰত জালিয়াতিৰ সমান আছিল নে কোনো তিৰ্যক উদ্দেশ্যৰ দ্বাৰা কাৰ্যকৰী হৈছিল”। . তেওঁ সামৰণিত কয় যে “উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ সাংবিধানিক নৈতিকতা আৰু বিৰোধী বিষয়ভিত্তিক দৃষ্টিভংগীৰে অস্পষ্ট ক্ষেত্ৰসমূহৰ ওপৰত স্পষ্ট ৰায়দান দিয়াৰ ক্ষমতাক সন্মান কৰিব লাগিব। সংবিধানৰ মৌলিক মূল গাঁথনি ন্যায়িক পৰ্যালোচনাক ৰাজনৈতিক স্বাৰ্থৰ প্ৰসাৰ আৰু সংসদীয় বিতৰ্কক বাইপাছ কৰাৰ বাবে অধ্যাদেশ জাৰি কৰাৰ প্ৰকাশ্য অপব্যৱহাৰৰ দ্বাৰা নিঃশেষ কৰিব নোৱাৰি।”
১৩) অধিবক্তা গৌতম ভাটিয়াই TheHindu ৰ বাবে প্ৰবন্ধটো লিখিছিল – “Manifestly arbitrary, clearly unconstitutional” [14] , তেওঁ লিখিছিল – Shorn of legalese, আৰু কাৰ্যতঃ দিল্লী সেৱা অধ্যাদেশে দিল্লীৰ নিৰ্বাচিত চৰকাৰৰ পৰা সেৱাৰ নিয়ন্ত্ৰণ কাঢ়ি লৈ যায় , আৰু কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ হাতত ঘূৰাই দিয়ে। দিল্লী সেৱা অধ্যাদেশে প্ৰতিনিধিত্বমূলক গণতন্ত্ৰ আৰু দায়িত্বশীল শাসনৰ নীতিসমূহক ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰে, যিবোৰ আমাৰ সাংবিধানিক ব্যৱস্থাৰ স্তম্ভ। ই স্পষ্টভাৱে স্বেচ্ছাচাৰীও, কিয়নো ইয়াত কোনো নিৰ্ণায়ক নীতিৰ অভাৱ যিয়ে প্ৰকৃততে দিল্লীৰ পৰা কেন্দ্ৰলৈ ক্ষমতাৰ পাইকাৰী হস্তান্তৰ যিটোক ন্যায্যতা প্ৰদান কৰে। এইবোৰ কাৰণতে এই লেখকৰ মতে ই স্পষ্টভাৱে অসাংবিধানিক।
১৪) বুৰহান মজিদ স্কুল অৱ ল, জামিয়া হামডাৰ্ডৰ আইন বিভাগৰ সহকাৰী অধ্যাপিকা আৰু নালছাৰ আইন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ডক্টৰেট ফেলো, দ্যকুইণ্ট অপিনিয়নৰ টুকুৰা – “দিল্লী অৰ্ডিনেন্স এণ্ড এক্সিকিউটিভ অভাৰৰিচ: অন দ্য চুপ্ৰিম কোৰ্টছ ডিফাৰেন্স”ৰ বাবে লেখক [১৫ ] তেওঁ লিখিছে – এই অধ্যাদেশখন এক প্ৰকাৰৰ কাৰ্যবাহী অভ্যুত্থান যাৰ বাৰ্তা আছে যে কেন্দ্ৰই নিবিচাৰে যে ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল (কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল)ত নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব বিচৰা বিষয়টোত আদালতে হস্তক্ষেপ কৰক। আইনৰ শাসন আৰু গণতন্ত্ৰৰ নীতিৰ প্ৰতি ভাৰত চৰকাৰৰ অৱজ্ঞাসূচক দৃষ্টিভংগীৰ বিষয়েও ইয়াত বহু কথাই কোৱা হৈছে। তেওঁ সামৰণি মাৰে “দিল্লী অধ্যাদেশখনে আদালতে সংবিধান ৰক্ষা কৰিবলৈ আৰু ৰাজ্যিক ক্ষমতাৰ বিৰুদ্ধে ৰক্ষক হিচাপে কাম কৰিবলৈ এক জাগৰণৰ আহ্বান হিচাপে কাম কৰিব লাগিব।”
১৫) লোকসভাৰ প্ৰাক্তন মহাসচিব পিডিটি আচাৰীয়ে দ্যপ্ৰিণ্ট [16] ক কয় – “এই অধ্যাদেশে সকলো সলনি কৰে। ইয়াৰ আপাত উদ্দেশ্য আছিল নিৰ্বাচিত চৰকাৰৰ পৰা সেৱা (বদলি, পোষ্টিং আৰু কাম আবণ্টন)ৰ সিদ্ধান্ত লোৱাৰ ক্ষমতা কাঢ়ি লোৱা। কিন্তু তাৰ আৱৰণত তেওঁলোকে (কেন্দ্ৰ) বহুত বেছি কাম কৰি আছে।’ তেওঁ আঙুলিয়াই দিয়ে যে নিৰ্বাচিত চৰকাৰে বিধিগত সংস্থাসমূহত সদস্য বা বিষয়ববীয়া নিযুক্তি দিয়াৰ ক্ষমতা হেৰুৱাব, যিহেতু এতিয়া ই এল জিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল। “ধাৰাত ব্যৱহৃত ভাষাই নিৰ্দিষ্ট কৰা নাই যে ইয়াৰ প্ৰভাৱ কেৱল সংসদত গৃহীত আইনসমূহৰ জৰিয়তে প্ৰতিষ্ঠা হোৱা বিধিগত সংস্থাসমূহৰ ওপৰত আছে। বৰঞ্চ ই সকলোকে সামৰি লৈছে (আনকি দিল্লী বিধানসভাই সৃষ্টি কৰা যেনে দিল্লী মহিলা আয়োগ আদি)”
১৬) উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ সাংবিধানিক বিচাৰপীঠ আৰু WON ৰ আগত দিল্লী চৰকাৰৰ গোচৰৰ নেতৃত্ব দিয়া উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ জ্যেষ্ঠ অধিবক্তা অভিষেক মনু সিংভি [17] য়ে দিল্লী অধ্যাদেশক অভিহিত কৰিছিল – “An Act of Bad, Poor, Graceless Loser – Basis of Constitution Bench Judgment was Federalism ; ২৩৯এ এৰ অধীনত দিল্লী চৰকাৰৰ জটিল, অনন্য মৰ্যাদা আৰু কেৱল কেৱল কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল নহয়; নিৰ্বাচিত চৰকাৰৰ স্বায়ত্তশাসন; নিৰ্বাচিত চৰকাৰৰ ওচৰত জবাবদিহি হ’ব মুখ্য সচিব – এইবোৰৰ কোনোটোৱেই অধ্যাদেশৰ দ্বাৰা সলনি কৰিব নোৱাৰিব”
১৭) জ্যেষ্ঠ অধিবক্তা সঞ্জয় হেগডে [18] – আদালতৰ ৰায় প্ৰত্যক্ষভাৱে বাতিল কৰাটো “ন্যায়িক ক্ষমতাৰ বেদখল” আৰু ইয়াক আঘাত কৰিব পাৰি। উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ ৰায়দানৰ ভিত্তি আছিল গণতন্ত্ৰ আৰু ফেডাৰেলিজমৰ মৌলিক নীতিসমূহ কাৰ্যবাহী কলমৰ আঘাতৰ দ্বাৰা কাৰ্যকৰীভাৱে পানীৰ ওপৰলৈ দলিয়াই দিয়া হৈছে। এইটো আন এক দুৰ্ঘটনা য’ত তেওঁলোকে ইয়াক আইন প্ৰণয়নৰ জৰিয়তে আগবঢ়াই নিব পৰা নাই, কিন্তু আদালতৰ শেষ দিনটোৰ সৈতে নিখুঁতভাৱে সময় নিৰ্ধাৰণ কৰিছে।
১৮) ২২ মে’ত ইণ্ডিয়ানএক্সপ্ৰেছ সম্পাদকীয় [19] – “এছ চিৰ ৰায়ক লৈ কেন্দ্ৰৰ দিল্লী অধ্যাদেশে ৰুক্ষভাৱে চলাইছে।” -শুকুৰবাৰে জাৰি কৰা কেন্দ্ৰৰ অধ্যাদেশখনে অবুদ্ধিমান আৰু নিৰ্লজ্জভাৱে দিল্লীত প্ৰতিনিধিত্বমূলক চৰকাৰক প্ৰাধান্য দিয়া দীৰ্ঘদিনীয়া যুদ্ধৰ ন্যায়িক আৰু বিবেচনাপূৰ্ণ নিষ্পত্তি বাতিল কৰিছে। এই অধ্যাদেশখনে গণতান্ত্ৰিক জবাবদিহিতাক উলংঘা কৰে। কেন্দ্ৰই নিযুক্তি দিয়া দুজন আমোলাই এতিয়া ইয়াৰ নিৰ্বাচিত মুখ্যমন্ত্ৰীক অতিমাত্ৰা শাসন কৰিব পাৰিব। ই সাংবিধানিক ফেডাৰেলিজমক আখৰ আৰু আত্মা দুয়োটা দিশতে ভেঙুচালি কৰে। ইয়াৰ সামৰণি পৰে উচ্চতম ন্যায়ালয়ত আবেদন কৰি – “অনুসূচিত জাতিটোৱে নিশ্চিত কৰিব লাগিব যে ইয়াৰ সংবিধান বিচাৰপীঠে গণতান্ত্ৰিক ফেডাৰেলিজমৰ বাকপটু আৰু অপৰিহাৰ্য প্ৰতিৰক্ষা অপহৰণ নকৰে। দিল্লী গোচৰটো হৈছে অতিমাত্ৰা কেন্দ্ৰ, কাৰ্যবাহী আৰু বিধানসভাৰ সন্মুখত চেক এণ্ড বেলেন্সৰ এক তাবিজ পৰীক্ষা।”
১৯) ২২ মে’ত হিন্দু সম্পাদকীয় [২০] – অধিক প্ৰাসংগিক বিষয়টো হ’ল কেন্দ্ৰৰ এই পদক্ষেপৰ ৰাজনৈতিক উদ্দেশ্য। বৰ্তমানৰ বিজেপিৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত কেন্দ্ৰই শাসনৰ সমস্যা সমাধানৰ ক্ষেত্ৰত ৰাজ্যসমূহৰ সৈতে সহযোগিতামূলক নহয়, সংঘাতপূৰ্ণভাৱে কাম কৰি আহিছে। নিৰ্বাচনী সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ দোহাই দি নিজৰ বাবে সকলো ক্ষমতা দাবী কৰাৰ বিপৰীতে নিম্ন পৰ্যায়ৰ নিৰ্বাচিত চৰকাৰৰ প্ৰতি ইয়াৰ গুৰুত্ব কম।
২০) ২২ মে’ত [21] টাইমছঅফ ইণ্ডিয়া সম্পাদকীয়ই এই কথা কৈছিল – “কেপিটেল কনণ্ড্ৰাম: দিল্লী এডমিন নিয়ন্ত্ৰণৰ অধ্যাদেশে প্ৰতিনিধিত্বমূলক গণতন্ত্ৰৰ ওপৰত অনুসূচিত জাতিৰ শুদ্ধ যুক্তি বাতিল কৰে” – নিৰ্বাচিত চৰকাৰৰ ক্ষমতাক স্বীকৃতি দিবলৈ কঠোৰ অস্বীকাৰ কৰাত অধ্যাদেশখন ত্ৰুটিপূৰ্ণ . দিল্লীৰ জনসাধাৰণে এই কেতিয়াও অন্ত নপৰা কাজিয়াৰ যোগ্য নহয়।
২১) ২৫ মে’ত টেলিগ্ৰাফ সম্পাদকীয় [22] – “হল্ডিং অন: দিল্লীত সেৱা নিয়ন্ত্ৰণৰ কেন্দ্ৰৰ শেহতীয়া অধ্যাদেশৰ ওপৰত সম্পাদক” – এই অধ্যাদেশখনে কেৱল এনচিটিডিক প্ৰভাৱিত কৰাই নহয়, ই সকলো বিৰোধী ৰাজ্যৰ বাবে এক শংকা। এই অধ্যাদেশৰ জৰিয়তে আমোলাসকলক যিখন ৰাষ্ট্ৰীয় ৰাজধানী ভূখণ্ডৰ চৰকাৰৰ অধীনত নিযুক্তি দিয়া হৈছে, তাৰ পৰিৱৰ্তে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ প্ৰতি আনুগত্য নিশ্চিত কৰা হ’ব। ইয়াৰ লগত মিত্ৰ হৈছে মানুহৰ অধিকাৰৰ বুলডজাৰ। বিনা প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক ক্ষমতাৰ চেষ্টাত নিৰ্বাচিত চৰকাৰৰ অধিকাৰ অনিৰ্বাচিত ৰাজনীতিবিদৰ হাতত গতাই দিয়াটোৱে গণতন্ত্ৰৰ ভিত্তিত আক্ৰমণ কৰে। চৰকাৰে গণতান্ত্ৰিক গাঁথনি আৰু প্ৰক্ৰিয়াক লক্ষ্য কৰি লোৱাৰ উপৰিও সমবায় ফেডাৰেলিজমৰ ওপৰত তীব্ৰ আক্ৰমণ চলাইছে — প্ৰথমবাৰৰ বাবে নহয়, কিন্তু মূৰ ঘূৰোৱা অকপটতাৰে।
তথ্যসূত্ৰ :
মূল প্ৰবন্ধ - https://www.youthkiawaaz.com/2023/07/ আইন-বিশেষজ্ঞই-এক কণ্ঠৰে-কেৱল-বিজেপি-বিৰোধীসকলৰ সৈতে-কথা-বতৰা-কথা
https://indianexpress.com/article/opinion/columns/বাবাচাহেব- আম্বেদকাৰ-সংবিধান-সভা-বক্তৃতা-সাংবিধানিক-নৈতিকতা-gnctd-সংশোধনী-অধ্যাদেশ-২০২৩-৮৬৮৯৩৪৫ / ↩︎
https://timesofindia.indiatimes.com/india/that-wasnt-a-capital-idea/articleshow/101372801.cms?from=mdr ↩︎
https://www.thehindu.com/opinion/lead/এটা-অধ্যাদেশ-ইয়াৰ -সাংবিধানিকতা-আৰু-নিৰীক্ষণ/article66893666.ece ↩︎
https://frontline.thehindu.com/politics/centres-অধ্যাদেশ-অভাৰ- দিল্লী-চৰকাৰ-সেৱা-সংবিধান-বিৰোধী/article66900355.ece ↩︎
https://indianexpress.com/article/opinion/columns/দিল্লী-সেৱা-অধ্যাদেশ-উচ্চতম-আদালত-৮৬৯৯২৪৩ / ↩︎
https://indianexpress.com/article/opinion/columns/কেন্দ্ৰ-অধ্যাদেশ- দিল্লী-উচ্চতম-আদালত-ফেডাৰেলিজম-৮৬৩০১১৫ / ↩︎
https://indianexpress.com/article/opinion/columns/ফাইজান- মুস্তাফাই-লিখে-দিল্লী-অধ্যাদেশ-এটা-উচ্চতম-আদালতৰ ৰায়দান-এ-ব্ৰেজেন-অভাৰৰুলিং -৮৬২১১০৮/ ↩︎
https://indianexpress.com/article/opinion/columns/কেন্দ্ৰ-দিল্লী-অধ্যাদেশ- উচ্চতম-আদালত-ফেডাৰেল-গণতন্ত্ৰ -৮৬১৯৬২৮/ ↩︎
https://www.barandbench.com/columns/দিল্লী-অধ্যাদেশ -সংবিধানৰ-সীমাৰ ভিতৰত-নহয়-শ্বপনিল-ত্ৰিপাঠী-প্ৰবন্ধ -ৰ প্ৰতি-প্ৰতিক্ৰিয়া-↩︎
https://www.livelaw.in/articles/delhi-govt-lg-why-gnctd-অধ্যাদেশে-উচ্চতম-আদালত-ৰাজক-অসাংবিধানিক-229569-বাতিল কৰে#:~:text=ধাৰা ২৩৯AA(৩)(ক)% 2C ভিত্তিৰ,আইনী ভিত্তি ৰায়দান . ↩︎
https://www.thehindu.com/opinion/op-ed/দিল্লী-অধ্যাদেশ- এটা-লাজ-বিহীন-শক্তি-গ্ৰেব/article66931336.ece ↩︎
https://scroll.in/article/1049497/কেন্দ্ৰ-অধ্যাদেশ- অন-দিল্লী-আমোলাৰ-বাইপাছ-সংসদ-নিজৰ-ৰাজনৈতিক-স্বাৰ্থ-প্ৰচাৰ ↩︎
https://www.thehindu.com/opinion/lead/স্পষ্টভাৱে -স্বেচ্ছাচাৰী-স্পষ্টভাৱে-অসাংবিধানিক/article67020386.ece ↩︎
https://www.thequint.com/opinion/উচ্চতম-আদালত-সন্মান-আৰু -কাৰ্যবাহী-অভাৰৰিচৰ ওপৰত-দিল্লী- অধ্যাদেশ ↩︎
https://theprint.in/politics/not-just-services-দিল্লী-অধ্যাদেশে-এলজিক -ব'ৰ্ড-কমিচন-পীক-মেম্বাৰক গঠন কৰাৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰে /1593259/ ↩︎
https://www.hindustantimes.com/india-news/বেয়া-দুখীয়া -কৃপাহীন-হাৰী-অধিবক্তা-অভিষেক-সিংহৱী-১০১৬৮৪৫৪১৪৯৫৭৬৩ .html ↩︎
https://theprint.in/india/governance/not-sc-contempt-but-be-st-be-struck-down-ক'লে-দল্লীত-সেৱা-নিয়ন্ত্ৰণৰ-অধ্যাদেশৰ-বিশেষজ্ঞসকলে/1585142/ ↩︎
https://indianexpress.com/article/opinion/editorials/express-view-centre- দিল্লী-অধ্যাদেশ-sc-ৰায়না-৮৬২১৯৬৮ / ↩︎
https://www.thehindu.com/opinion/editorial/capital-quandary-the-hindu-editorial-on-politics-and-দিল্লী- প্ৰশাসনিক-স্বায়ত্তশাসন/article66877677.ece ↩︎
https://timesofindia.indiatimes.com/blogs/toi-editorials/কেপিটেল- কনড্ৰাম-অধ্যাদেশ-অধ্যাদেশ-অন-কণ্ট্ৰল-অফ-দিল্লী-এডমিনে-প্ৰতিনিধিত্বমূলক-গণতন্ত্ৰৰ ওপৰত-scs-শুদ্ধ যুক্তি-উলটি পেলায় / ↩︎
https://www.telegraphindia.com/opinion/holding-on-editorial-on-centres-ৰ শেহতীয়া-অধ্যাদেশ-অধ্যাদেশ-অন-নিয়ন্ত্ৰণ-ডেল্লী/cid/1939252 ↩︎
No related pages found.