આપ સરકાર હેઠળ દિલ્હીમાં ન્યાયિક સુધારા

છેલ્લે અપડેટ કર્યું: 11 ઑગસ્ટ 2024

ન્યાયિક સુધારાની જરૂરિયાત : દેશભરમાં પડતર કેસો, ન્યાયાધીશો અને અદાલતોનો નોંધપાત્ર બેકલોગ, જે કેસના નિરાકરણમાં બિનજરૂરી વિલંબ તરફ દોરી જાય છે - દેશભરમાં લગભગ 5 કરોડ કેસ પેન્ડિંગ છે [1]

ન્યાયતંત્ર માટે દિલ્હીના બજેટમાં ₹760 કરોડ (2015-16) થી ₹3,098 કરોડ (2023-24) 4 ગણો વધારો [1:1]

કોર્ટ રૂમ 512 (2015-16) થી 50% વધીને 749 (2023-24) અને ન્યાયાધીશો 526 (2015-16) થી વધીને 840 (2023-24) થયા

2024-25માં વધારાના 200 કોર્ટરૂમ અને 450+ વકીલોની ચેમ્બર બનાવવામાં આવી રહી છે [2]

delhi_new_courts.jpg

1. નવી જિલ્લા અદાલતો [1:2]

પહેલેથી જ કાર્યરત છે [3]

  • 60-કોર્ટરૂમ સંકુલ, રાઉઝ એવન્યુ કોર્ટ, 2019 માં ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું
  • સાકેત, તીસ હજારી અને કરકરડૂમા કોર્ટમાં 144 કોર્ટરૂમ ઉમેરવામાં આવ્યા છે
  • દિલ્હી હાઈકોર્ટના એસ-બ્લોકનું નિર્માણ અને પુનઃવિકાસ કરવામાં આવ્યું છે

કામ ચાલુ છે [3:1]

દિલ્હીની જિલ્લા અદાલતોમાં કોર્ટરૂમની અછતને પહોંચી વળવા સરકાર યુદ્ધના ધોરણે કામ કરી રહી છે

  • 02 જુલાઈ 2024 ના રોજ 3 નવા જિલ્લા કોર્ટ સંકુલનો શિલાન્યાસ કરવામાં આવ્યો
    • રોહિણી સેક્ટર-26માં 10 અને 12 માળના 2 બિલ્ડીંગ બ્લોક્સ સાથે બેઝમેન્ટ અને ગ્રાઉન્ડ ફ્લોરનો સમાવેશ થશે. તેમાં 102 ન્યાયાધીશોની ચેમ્બર, 362 વકીલોની ચેમ્બર અને 102 કોર્ટરૂમ હશે [4]
    • શાસ્ત્રી પાર્ક કોર્ટ સંકુલમાં 11 માળની ઇમારતમાં 48 કોર્ટરૂમ અને 250 વકીલોના વર્ક ડેસ્ક હશે [4:1]
    • કરકરડૂમા : 9 માળનો નવો કોર્ટ બ્લોક આવશે જેમાં 50 નવા કોર્ટરૂમ અને 5 જજની ચેમ્બર બનાવવામાં આવશે [4:2]
      • કોર્ટ સંકુલમાં વરસાદી પાણીનો સંગ્રહ અને સૌર ઉર્જા જેવી સુવિધાઓથી સજ્જ ગ્રીન બિલ્ડીંગ હશે [4:3]
      • ₹1098.5 કરોડના પ્રોજેક્ટ્સ

નવા પ્રોજેક્ટ્સ [5]

  • 10 ઑગસ્ટ 2024: રાઉઝ એવન્યુ કોર્ટ્સમાં નવું ડિસ્ટ્રિક્ટ કોર્ટ સંકુલ
    • 427 કરોડના ખર્ચના પ્રોજેક્ટને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી
    • 2 બ્લોક્સ:
    • બ્લોક Aમાં 11 માળ હશે, જેમાં 3 ભોંયરાઓ, ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર અને 55 કોર્ટરૂમનો સમાવેશ થાય છે
    • બ્લોક બીમાં 17 માળ હશે, જેમાં 3 ભોંયરાઓ, એક ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર અને 815 વકીલોની ચેમ્બર હશે.
    • બંને બ્લોકને સ્કાયવોક દ્વારા જોડવામાં આવશે
    • લાઇબ્રેરી, બેઝમેન્ટ પાર્કિંગ, કોન્ફરન્સ રૂમ અને ન્યાયિક કચેરીઓ સહિત આધુનિક સુવિધાઓ

new_rouse_avenue_court_delhi.jpg

2. ડિજિટલાઇઝેશન

દિલ્હી પ્રથમ રાજ્ય બનવાના માર્ગે છે જ્યાં તમામ જિલ્લા અદાલતો ટૂંક સમયમાં હાઇબ્રિડ મોડમાં કાર્યરત થશે [3:2]

  • 2024-25ના બજેટમાં જિલ્લા અદાલતોમાં હાઇબ્રિડ સુનાવણી માટે ₹100 કરોડની ફાળવણી કરવામાં આવી છે [1:3]

DSLSA દ્વારા મફત કાનૂની સેવાઓ મેળવનારા લોકોની સંખ્યા 2016માં 33,000 હતી તે 2023માં 4 ગણી વધીને 1,25,000 થઈ ગઈ છે.

સંદર્ભો:

  1. https://delhiplanning.delhi.gov.in/sites/default/files/Planning/budget_highlights_2024-25_english_0.pdf ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

  2. https://www.newindianexpress.com/cities/delhi/2024/Jan/17/delhi-govt-approves-rs-1098-crore-for-building-3-new-court-complexes ↩︎

  3. https://www.thestatesman.com/india/kejriwal-govt-committed-to-improving-judicial-infrastructure-of-delhi-atishi-1503315993.html ↩︎ ↩︎ ↩︎

  4. https://www.theweek.in/wire-updates/national/2024/07/02/des34-dl-court-ld-complexes.html ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

  5. https://www.tribuneindia.com/news/delhi/govt-to-build-new-courts-complex-at-rouse-avenue/ ↩︎