નકલી બિયારણ, જંતુનાશકો અને ખાતરો સામે કડક કાર્યવાહી

છેલ્લું અપડેટ: 22 ઓગસ્ટ 2024

ગુણવત્તાયુક્ત બિયારણ, ખાતર અને જંતુનાશકોનો પુરવઠો સુનિશ્ચિત કરવા ફ્લાઈંગ સ્ક્વોડની 7 ટીમો [1]
-- ફ્લાઈંગ સ્ક્વોડ ટીમોનું નેતૃત્વ વિભાગના સંયુક્ત નિયામક અને મુખ્ય કૃષિ અધિકારીઓ કરે છે.
-- ફ્લાઈંગ સ્ક્વોડની 1 ટીમ 3-4 જિલ્લાઓ માટે અલગ રાખવામાં આવી છે
-- આ ટીમો દુકાનો, બિયારણ, ખાતર અને જંતુનાશકોના ઉત્પાદન એકમોની પણ મુલાકાત લેશે

"ખેડૂતો સાથે છેતરપિંડી કરનાર કોઈપણ વ્યક્તિ સામે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે" - પંજાબના કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રી, ગુરમીત સિંહ ખુડિયાન [2]

DAP કૌભાંડ [3] : AAP સરકારે આ કૌભાંડનો પર્દાફાશ કર્યો કારણ કે DAP ના 60% નમૂના નિષ્ફળ ગયા
-- DAP કેન્દ્ર દ્વારા રાજ્યને ફાળવવામાં આવે છે
- કેન્દ્રીય રસાયણ અને ખાતર મંત્રાલયને એક પત્ર લખીને નબળી ગુણવત્તા અંગે માહિતી આપવામાં આવી છે
-- વિભાગ દ્વારા 40 નમૂનાઓનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું, 24 ગુણવત્તા પરીક્ષણમાં નિષ્ફળ ગયા

1. નકલી બીજ પર કાર્યવાહી

પંજાબ સરકારે 9 ડીલરોના લાયસન્સ રદ કર્યા જેમના બીજના 11 નમૂનાઓ નબળા અંકુરણ દર્શાવે છે [2:1]

9 બિયારણ કંપનીઓના નમૂનાઓનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું અને પ્રયોગશાળાના પરિણામોએ પુષ્ટિ કરી હતી કે બીજની અંકુરણ ક્ષમતા નબળી છે.

  • માણસાના ગામોમાં કપાસના બિયારણની નબળી ગુણવત્તાની ફરિયાદના આધારે સીડ્સ એક્ટ, 1966 અને સીડ્સ કંટ્રોલ ઓર્ડર, 1983 હેઠળ કાર્યવાહી કરવામાં આવી હતી.
  • ફ્લાઈંગ સ્કવોડ્સ : જિલ્લા વહીવટીતંત્રે PUSA-44 ના ગેરકાયદેસર વેચાણ અને નકલી બિયારણના વેચાણ પર નજર રાખવા માટે બ્લોક સ્તરે ફ્લાઈંગ સ્ક્વોડની રચના કરી હતી [4]
  • જિલ્લા અને બ્લોક-સ્તરના અધિકારીઓએ બિયારણ વેચતી દુકાનોની નિયમિત તપાસ કરવી અને અનિયમિતતાના કિસ્સામાં વેચાણકર્તાઓ સામે બીજ અધિનિયમ હેઠળ કાર્યવાહી કરવી [4:1]

2. સબ-સ્ટાન્ડર્ડ ખાતરો પર કડક કાર્યવાહી

કૃષિ વિભાગે નાણાકીય વર્ષ 2024-25 દરમિયાન 4700 ખાતરના નમૂનાઓનું પરીક્ષણ કરવાનો લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કર્યો છે [5]

જુલાઇ 2024 સુધીમાં, ગુણવત્તા નિયંત્રણ ઝુંબેશ હેઠળ ખાતરના 1004 નમૂના એકત્ર કરવામાં આવ્યા છે અને પરીક્ષણ માટે વિવિધ લેબોરેટરીમાં મોકલવામાં આવ્યા છે.

પંજાબ સરકારે સબસ્ટાન્ડર્ડ ડાયમોનિયમ ફોસ્ફેટ (ડીએપી) [6] સપ્લાય કરવા માટે 2 ખાતર કંપનીઓના લાઇસન્સ રદ કર્યા છે.

  • બે કંપનીઓ મેસર્સ મધ્ય ભારત એગ્રો પ્રોડક્ટ્સ લિમિટેડ અને મેસર્સ ક્રિષ્ના ફોશેમ પ્રા. લિ.નું લાઇસન્સ રદ કરવામાં આવ્યું છે

3. જંતુનાશકો તપાસો [7]

નાણાકીય વર્ષ 2024-25 દરમિયાન 4500 જંતુનાશક નમૂનાઓનું પરીક્ષણ કરવાનો લક્ષ્યાંક

અત્યાર સુધીમાં 1009 જેટલા સેમ્પલ લેવામાં આવ્યા છે અને 18 મિસબ્રાન્ડેડ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે

સંદર્ભો :

  1. https://www.indianewscalling.com/punjab/news/140860-seven-flying-squad-teams-to-ensure-sale-of-quality-seeds-pesticides-fertilisers-in-punjab.aspx ↩︎

  2. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/poor-germination-of-cotton-seeds-9-dealers-lose-licence/ ↩︎ ↩︎

  3. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/60-dap-samples-fail-test-cm-asks-minister-to-act-against-guilty/ ↩︎

  4. https://www.tribuneindia.com/news/patiala/flying-squad-formed-to-check-sale-of-pusa-44-617281 ↩︎ ↩︎

  5. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=187733 ↩︎

  6. https://www.dailypioneer.com/2024/state-editions/punjab-agri-dept-tightens-noose-around-spurious-pesticide-dealers.html ↩︎

  7. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=188543 ↩︎