છેલ્લું અપડેટ: 23 જુલાઈ 2024

પંજાબ 5મું રાજ્ય તમામ 34.26 લાખ પરિવારોને પાઈપ દ્વારા પીવાનું પાણી પૂરું પાડવાનું 100% લક્ષ્યાંક હાંસલ કરશે ^[1]

સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ ગ્રામીણ 2022 એવોર્ડ્સ : ઉત્તરીય ઝોનમાં 2જા સ્થાને , ₹1 કરોડનો એવોર્ડ જીત્યો ^[1:1]

હવે આપ સરકાર કેનાલ/સપાટીનું પાણી પહોંચાડવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે ^[2]

-- ₹2,200 કરોડના કુલ ખર્ચ સાથે 1,706 ગામોને આવરી લેતી 15 કેનાલ પીવાના પાણીની યોજનાઓ નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં પૂર્ણ થવાની ધારણા છે ^[3]
-- લુધૈના અને પટિયાલાની નહેર આધારિત પીવાના પાણીની યોજના ચાલુ છે

ફાઝિલ્કા જિલ્લામાં ભૂગર્ભજળ વપરાશ માટે અયોગ્ય છે, જેના કારણે ઘણા ગ્રામવાસીઓમાં પ્રારંભિક સફેદ વાળ, વિકૃત દાંત, માનસિક વિકલાંગતા અને ચામડીની બિમારીઓ જેવી ગંભીર આરોગ્ય સમસ્યાઓની જાણ કરવામાં આવી છે ^[2:1]

¶ હર ઘર જલ - દરેક ઘરમાં પાણી

પંજાબમાં હવે 100% ઘરોને સ્વચ્છ અને સલામત પીવાલાયક પાઈપથી પાણી પૂરું પાડવામાં આવે છે ^[4]

• તમામ ઘરોમાં પાઈપ દ્વારા પીવાના પાણીનો પુરવઠો પૂરો પાડવાનો લક્ષ્યાંક 2022માં જ હાંસલ કરવામાં આવ્યો હતો ^[4:1]
• રાષ્ટ્રીય લક્ષ્ય 2024 સુધીમાં હાંસલ કરવાનું છે ^[4:2]

¶ ઘરો માટે સપાટી/નહેરનું પાણી

ઘણા વિસ્તારોમાં ભૂગર્ભ જળ પીવા માટે યોગ્ય નથી. પંજાબમાં નીચું ભૂગર્ભ જળ છે અને આર્સેનિક અને સીસાના દૂષણની સંભાવના છે ^.[5]

• રાજ્યના વિવિધ વિસ્તારોમાં 15 સપાટી જળ યોજનાઓ ચાલી રહી હતી. તે પૂર્ણ થયા બાદ 1,718 ગામોને પીવાલાયક પાણી મળશે ^[6]

લુધૈના શહેરનું કેનાલ આધારિત પીવાનું પાણી

અગાઉની સરકારોએ શહેરના રહેવાસીઓ માટે ઓછામાં ઓછા એક દાયકાની લાંબી રાહ જોવી ^[7]
-- દર વર્ષે ભૂગર્ભજળનું ટેબલ 0.5 થી 1 મીટર ઘટે છે ^[8]
-- ભૂગર્ભજળમાં હાજર ભારે ધાતુઓ અને કિરણોત્સર્ગી તત્વો શહેરની વસ્તીના સ્વાસ્થ્યને અસર કરે છે ^[8:1]

માથાદીઠ 150 લિટર દૈનિક પાણી પુરવઠાનું લક્ષ્ય છે ^[8:2]
-- ડિઝાઇન-બિલ્ડ સેવાઓ (DBS) આધારે 3 વર્ષની અંદર પૂર્ણ થશે એટલે કે આગામી 10 વર્ષ માટે જાળવણી સેવાઓનો પણ સમાવેશ થાય છે.

• શહેરની ~18 લાખની વસ્તીને નહેરનું પાણી પૂરું પાડવું
• સિધવાણ નહેરમાંથી વિતરકમાંથી કાચો પાણીનો સ્ત્રોત ^[8:3]
• 137 ઓવરહેડ સપ્લાય રિઝર્વોઇર્સ (OHSRs) અને 173-km-લાંબી ટ્રાન્સમિશન મુખ્ય લાઇનો સામેલ છે ^[8:4]
• પહેલો તબક્કો : સમાવિષ્ટ ^[8:5]
  - કાચા પાણીની વ્યવસ્થા
  -- વોટર ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ જે બિલગા ગામમાં બાંધવામાં આવનાર છે; ~55 એકર જમીન ખરીદી લેવામાં આવી છે
  -- 150 mm થી 2,000 mm ની 173-km-લાંબી ટ્રાન્સમિશન મેઇનલાઇનનું બિછાવવું
  -- 55 નવા ઓવરહેડ સપ્લાય જળાશયો OHSRsનું બાંધકામ
  -- ટ્રીટેડ વોટર પમ્પીંગ
• બીજો તબક્કો ^[8:6] : કરવાની યોજના છે
  -- શહેરના જૂના વિસ્તારોમાં ક્ષતિગ્રસ્ત પાણી પુરવઠાની લાઈનો બદલો
  -- મીટરિંગ પ્રક્રિયા સાથે હાઉસ સર્વિસ કનેક્શન
• 10 જુલાઈ 2024 ના રોજ 4 બિડર્સમાં સૌથી ઓછી બોલી લગાવનારને સ્વીકૃતિ પત્ર જારી કરવામાં આવ્યો ^[8:7]
• રૂ. 3,394.45 કરોડનો એકંદર યોજનાનો ખર્ચ, જેમાં 10 વર્ષના સંચાલન અને જાળવણી માટે રૂ. 700 કરોડનો સમાવેશ થાય છે ^[8:8]

પટિયાલા શહેરનું કેનાલ આધારિત પીવાનું પાણી ^[9]

જુલાઈ 2024: ~72% કામ થઈ ગયું છે અને 31 ડિસેમ્બર 2024 સુધીમાં પૂર્ણ થવાની અપેક્ષા છે

• પંજાબ સરકારે લાર્સન એન્ડ ટુબ્રો લિમિટેડ (L&T) પર વિલંબ બદલ ₹8.46 કરોડનો દંડ ફટકાર્યો છે.
• આ પ્રોજેક્ટમાં 115 MLD (મિલિયન લિટર પ્રતિ દિવસ) નો વોટર ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ, 19.75 MLD નો જળાશય ઉપરાંત 236 MLD ના સંગ્રહ અને સેડિમેન્ટેશન ટાંકીનો સમાવેશ થાય છે.

તલવારા પ્રોજેક્ટ ^[10]

• તલવાડા, હાજીપુર, ભૂંગા અને દસુયા બ્લોકના 197 ગામોને પીવાનું શુદ્ધ પાણી પૂરું પાડશે.
• આ પ્રોજેક્ટ 2025 સુધીમાં પૂર્ણ થવાનો છે
• શાહ કેનાલ બેરેજમાંથી લગભગ 231 કિલોમીટર લંબાઈની પાઈપલાઈન નાખવામાં આવી રહી છે
• પ્રોજેક્ટનો કુલ ખર્ચ રૂ. 258.73 કરોડ છે
• પ્રોજેક્ટ પૂર્ણ થયા બાદ કાંડી વિસ્તારના લોકોની પીવાના પાણીની સમસ્યા હલ થશે

ફાઝિલ્કા સરહદી ગામો પ્રોજેક્ટ ^[2:2]

• આ સરફેસ વોટર પ્રોજેક્ટ હેઠળ કુલ 205 ગામો આવરી લેવામાં આવ્યા છે
• ભૂગર્ભજળમાં ભારે ધાતુઓની હાજરીને જોતા, પ્રોજેક્ટનું આયોજન માર્ચ 2022 માં કરવામાં આવ્યું હતું અને માર્ચ 2025 માં પૂર્ણ થવાની અપેક્ષા હતી.
• ફાઝિલ્કા જિલ્લાના 205 સરહદી ગામોને સપાટી પરનું પાણી પૂરું પાડવા માટે રૂ. 185.72 કરોડનો પ્રોજેક્ટ, જેમાં ભૂગર્ભજળમાં યુરેનિયમની હાજરી નોંધાઈ છે.
• લોકો રિવર્સ ઓસ્મોસિસ (RO) દ્વારા ટ્રીટેડ ભૂગર્ભજળ પી રહ્યા છે જે પીવા માટે સલામત છે, પરંતુ સપાટી પરના પાણીનો વિકલ્પ ગ્રાહકોને આપવામાં આવશે.

@નાકિલેન્ડેશ્વરી

સંદર્ભ

---

1. https://www.hindustantimes.com/cities/chandigarh-news/all-rural-households-in-punjab-provided-water-supply-connections-minister-101677428618545.html ↩︎ ↩︎

2. https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/ground-water-uranium-fazilka-villages-surface-water-independence-9404038/ ↩︎ ↩︎ ↩︎

3. https://drive.google.com/file/d/1U5IjoJJx1PsupDLWapEUsQxo_A3TBQXX/view ↩︎

4. http://www.tribuneindia.com/news/punjab/all-households-get-tap-water-supply-in-punjab-482793 ↩︎ ↩︎ ↩︎

5. http://iamrenew.com/environment/top-5-states-supplying-100-tap-water-to-households-under-jal-jeevan-mission-jjm/ ↩︎

6. http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/104387190.cms ↩︎

7. https://timesofindia.indiatimes.com/city/ludhiana/pmidc-sets-ball-rolling-for-canal-based-water-project/articleshow/111673881.cms ↩︎

8. https://www.tribuneindia.com/news/ludhiana/finally-work-bigins-on-24x7-drinking-water-supply-project-in-city-642475# ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

9. https://www.hindustantimes.com/cities/chandigarh-news/contractor-fined-rs-8-46-cr-for-delay-in-water-supply-project-101720120507769.html ↩︎

10. https://www.tribuneindia.com/news/jalandhar/talwara-project-to-provide-potable-water-to-197-villages-says-jimpa-579608 ↩︎