છેલ્લું અપડેટ: 12 જાન્યુઆરી 2025

75+ વર્ષ સુધી અનુગામી સરકારો દ્વારા ઉપેક્ષિત, AAP સરકારો દ્વારા નહીં

1419 નવા કેન્દ્રો નિર્માણાધીન છે

-- ઓગસ્ટ 2023 માં 5714 નવી આંગણવાડી કાર્યકરોની ભરતી કરવામાં આવી છે ^[1]
-- સપ્ટેમ્બર 2024 માં 3000 નવી પોસ્ટ બનાવવામાં આવી ^[2]

• અસર: પંજાબમાં કુપોષણ સામેની લડાઈમાં અદ્ભુત પરિણામો

¶ ¶ 1. ઇન્ફ્રા બૂસ્ટ ^[3]

ઇમારતો

• પંજાબમાં 1419 નવા આંગણવાડી કેન્દ્રો બનાવવામાં આવી રહ્યા છે

  • 56 કેન્દ્રો પૂર્ણ થઈ ચૂક્યા છે
  • 644 બાંધકામ હેઠળ છે
  • 300 કેન્દ્રો પર ટૂંક સમયમાં કામ શરૂ કરવામાં આવશે
  • 156 વધુને મંજૂરી મળી છે

• હાલના 350 કેન્દ્રોનું નવીનીકરણ પણ હાથ ધરવામાં આવી રહ્યું છે

સુવિધાઓ

• આંગણવાડી કેન્દ્રોમાં 2162 નવા શૌચાલય, આ હેતુ માટે ₹7.78 કરોડ ફાળવવામાં આવ્યા
• પીવાના પાણીની સુવિધા અપગ્રેડ કરવા માટે 353 કેન્દ્રો, ₹35.30 લાખ ફાળવવામાં આવ્યા છે

નવું ફર્નિચર

• 21,851 આંગણવાડી કેન્દ્રોને નવું ફર્નિચર મળશે
• ફર્નિચર ખરીદવા માટે ₹21.85 કરોડ ફાળવવામાં આવ્યા છે

¶ ¶ 2. નવી ભરતી ^{[4] [1:1]}

• ઓગસ્ટ 2023માં 5714 નવી આંગણવાડી કાર્યકરો અને હેલ્પર માટે ભરતી પૂર્ણ
• સપ્ટેમ્બર 2024 માં 3000 નવી પોસ્ટ બનાવવામાં આવી ^[2:1]

¶ ¶ 3. ખોરાકની ગુણવત્તા નિશ્ચિત ^[5]

પંજાબ માર્કફેડ એજન્સી હવે ગુણવત્તાયુક્ત પેક્ડ ડ્રાય રાશન આપશે

¶ ¶ 4. આંગણવારી કેન્દ્રો ડિજીટાઇઝ્ડ અને કાર્યકર્તાઓને તમામ ડેટા ઓનલાઈન મેળવવા માટે તાલીમ આપવામાં આવી ^[6]

• પોષણ અભિયાન હેઠળ આંગણવાડી કેન્દ્રોમાં પોષણ ટ્રેકર એપ 'પોષણ' અમલમાં મુકવામાં આવી છે
• મોબાઈલ એપ્સ ઓપરેટ કરવા માટે મોબાઈલ ડેટા માટે દરેક કામદાર માટે વાર્ષિક રૂ. 2000
• જેનો હેતુ રાજ્યમાં આંગણવાડી કેન્દ્રોની કાર્યક્ષમતા વધારવાનો છે જેથી કરીને તેમની પ્રવૃત્તિઓનું બ્લોક, જિલ્લા, રાજ્ય અને રાષ્ટ્રીય સ્તરે દેખરેખ રાખી શકાય, લાભાર્થીઓને સેવાઓની પારદર્શક વિતરણ સુનિશ્ચિત કરી શકાય.

¶ પંજાબમાં ડિજિટાઇઝ્ડ યુનિવર્સલ ઇમ્યુનાઇઝેશન પ્રોગ્રામ ^[7]

• રેકર્ડની મેન્યુઅલ બુકિંગ ન હોવાથી આરોગ્ય સ્ટાફના કામનું ભારણ ઘટાડ્યું
• લાભાર્થીઓ તેમના રસીકરણની નોંધણી અને બુકિંગ કરી શકશે, તેમના રસીકરણ પ્રમાણપત્રો ઓનલાઈન ડાઉનલોડ કરી શકશે અને ટેક્સ્ટ મેસેજના રૂપમાં રીમાઇન્ડર કરી શકશે.
• હોશિયારપુર અને એસબીએસ નગર એમ બે જિલ્લાઓમાં યુનિવર્સલ ઇમ્યુનાઇઝેશન પ્રોગ્રામ (યુઆઇપી) ના ડિજિટાઇઝેશનના પાઇલટ પ્રોગ્રામની મોટી સફળતા
• હવે આખા રાજ્યમાં લાગુ કરવામાં આવ્યો છે

¶ આંગણવાડી કેન્દ્ર શા માટે એટલું મહત્વનું છે?

માતાઓ અને નાના બાળકો માટે પોષણ અને આરોગ્ય સેવાઓ, ખાસ કરીને ગરીબો માટે

સંકલિત બાળ વિકાસ સેવાઓ (ICDS) યોજના તરીકે પણ ઓળખાય છે

લક્ષ્ય નાગરિકો

• બાળકો (6 મહિનાથી 6 વર્ષ)
• સગર્ભા સ્ત્રીઓ
• સ્તનપાન કરાવતી માતાઓ

છ સેવાઓ આવરી લેવામાં આવી છે

• પ્લે સ્કૂલ/પ્રી-સ્કૂલ શિક્ષણ
• પૂરક પોષણ
• રસીકરણ
• આરોગ્ય તપાસ
• રેફરલ સેવાઓ
• પોષણ અને આરોગ્ય શિક્ષણ

સંદર્ભો :

---

1. https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/punjab-cm-hands-over-appointment-letters-to-5714-anganwadi-workers-8917255/ ↩︎ ↩︎

2. https://www.hindustantimes.com/cities/chandigarh-news/3000-more-posts-of-anganwadi-workers-to-be-created-mann-101723915564383.html ↩︎ ↩︎

3. https://yespunjab.com/punjab-to-construct-1419-anganwadi-centers-dr-baljit-kaur/ ↩︎

4. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=167060 ↩︎

5. https://www.ptcnews.tv/punjab-2/11-lakh-anganwadi-beneficiaries-to-receive-fry-ration-from-markfed-716627 ↩︎

6. https://www.therisingpanjab.com/new/article/each-anganwadi-worker-will-be-given-an-annual-data-charge-of-rs.-2000:-dr.-baljit-kaur ↩︎

7. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=167029 ↩︎