शेवटचे अपडेट: 24 नोव्हेंबर 2024

मिशन परिवर्तन : महिलांना त्यांचे हेवी मोटार वाहन (HMV) परवाने मिळविण्यासाठी प्रशिक्षण देण्याचा उपक्रम
-- पारंपारिकपणे पुरुष-प्रधान क्षेत्रात अडथळे तोडणे

लक्ष्य 2025 : दिल्ली सार्वजनिक बसच्या ताफ्यात 8,000 इलेक्ट्रिक बसेस असतील, ज्यात किमान 20% महिला चालवतील ^[1]

प्रभाव

-- नोव्हेंबर २०२४ पर्यंत ८९ महिला चालक आधीच दिल्ली सरकारी बस चालवत आहेत ^[२]
-- 123 महिलांना जानेवारी 2023 पर्यंत प्रशिक्षण देण्यात आले आहे ^[3]
-- DTC येथे प्रशिक्षित काही महिला चालक आता IKEA पुणे येथे 50 फूट लांब ट्रक चालवत आहेत ^[४]

दिल्लीतील जगातील पहिला सर्व-महिला बस डेपो ^[५]

-- नावाच्या सखी डेपोमध्ये 223 महिला (89 चालकांसह) काम करतात; 16 नोव्हेंबर 2024 रोजी उद्घाटन झाले

"आतापर्यंत एकाही महिला चालकाचा अपघात झालेला नाही, किंवा त्या कोणत्याही अनुशासनहीन कृत्यात किंवा रॅश ड्रायव्हिंगमध्ये गुंतलेल्या नाहीत" ^[१:१]

" तुम्ही स्त्रीला जे काही द्याल, ते अधिक मोठे करेल "

विमानात महिलांसाठी अधिक सुरक्षितता, महिलांसाठी आर्थिक स्वातंत्र्य ही प्राथमिक उद्दिष्टे होती - दिल्लीचे परिवहन मंत्री, कैलाश गहलोत

¶ फक्त महिला डेपो ^[५:१]

• दिल्लीतील सरोजिनी नगर येथील 'सखी डेपो' असे नाव दिले
• चालक, कंडक्टर आणि इतर कर्मचाऱ्यांसह संपूर्णपणे महिला कर्मचारी
• सखी डेपोत 223 महिला कार्यरत असून त्यात 89 चालक आणि 134 कंडक्टर आहेत
• 40 वातानुकूलित आणि 30 बिगर वातानुकूलित बसेससह 70 बसेसचा ताफा चालवित आहे
• संपूर्ण दिल्लीमध्ये 17 मार्गांवर सेवा देते
• अधिक सर्वसमावेशक आणि लिंग-समान कार्य वातावरण तयार करण्याच्या व्यापक दृष्टीचा हा एक भाग आहे
• पारंपारिकपणे पुरुषप्रधान क्षेत्रात अडथळे तोडण्याचे प्रतीक म्हणून डेपोचे महत्त्व

¶ मिशन परिवर्तन ठळक मुद्दे ^[३:१]

• चालक म्हणून महिलांची भरती करण्यासाठी निकष आणि पात्रता निकष शिथिल केले
  • किमान उंची निकष 159 सेमी वरून 153 सेमी पर्यंत कमी केला
  • अनुभवाचा निकष एका महिन्यापर्यंत कमी केला
• सुधारित बसेस महिला चालकांच्या सुविधेसाठी पॉवर स्टीयरिंग आणि समायोज्य आसन यांसारख्या वैशिष्ट्यांसह बसेसमध्ये देखील बदल करण्यात आले होते ^[६]
• मोफत प्रशिक्षण : प्रत्येक महिलेसाठी 50% प्रशिक्षण (जवळपास 4,800 रुपये) वाहतूक विभाग, उर्वरित 50 टक्के प्रायोजित करण्यासाठी सरकारने निमंत्रित फ्लीट मालक आणि एग्रीगेटर्सद्वारे खर्च केला जातो.
• 4 महिन्यांचे प्रशिक्षण, त्यात ड्रायव्हिंग चाचणी ट्रॅक तसेच वर्गात प्रशिक्षण समाविष्ट आहे ^[1:2]

¶ योजनेचा अभिप्राय आणि प्रभाव

मला नेहमी ड्रायव्हिंगची आवड होती. दिल्ली शहर परिवहन महामंडळाच्या पुढाकाराबद्दल धन्यवाद. आणखी महिला लवकरच या व्यवसायात सामील होतील. - योगिता पुरी, बस चालक ^[७]

या बसमध्ये प्रवास करताना मला अधिक आत्मविश्वास आणि सुरक्षित वाटते. - डीटीसी बसमध्ये एक महिला प्रवासी ^[७:१]

पुढाकार महिला सक्षमीकरण आणि त्यांना आर्थिकदृष्ट्या स्वतंत्र बनविण्यास मदत करतो. - परिवहन मंत्री कैलाश गेहलोत ^[७:२]

मला स्वतःचा अभिमान वाटतो की मी 'पहिली महिला बस ड्रायव्हर' म्हणून ओळखली जाते, काही दिवस मला निराश वाटते की आणखी महिला का पुढे येत नाहीत? माझ्या प्रवाश्यांना माझे ड्रायव्हिंग कौशल्य आवडते आणि त्यांच्याकडून माझी अनेकदा प्रशंसा केली जाते. ते माझ्या बसची वाट पाहत आहेत. - सरिता, डीटीसी बस चालक ^[८]

¶ ¶ आंतरराष्ट्रीय कव्हरेज

ऑस्ट्रेलियन नवीन कव्हरेजवर कव्हरेज, DTC बस चालक आणि प्रवाशांच्या प्रतिक्रिया पहा

संदर्भ :

---

1. https://epaper.hindustantimes.com/Home/ShareArticle?OrgId=13684825709&imageview=0 ↩︎ ↩︎ ↩︎

2. https://www.hindustantimes.com/cities/delhi-news/breaking-stereotypes-women-bus-drivers-in-delhi-s-public-transport-fleet-set-to-increase-to-over-60- 101686594227654.html ↩︎

3. https://www.newindianexpress.com/cities/delhi/2023/jan/14/mission-parivartan-delhi-govt-inducts-13-more-women-drivers-in-dtc-fleet-2537828.html ↩︎ ↩︎

4. https://www.livemint.com/news/india/women-drivers-steering-public-transport-in-big-cities-11683277343585.html ↩︎

5. https://www.business-standard.com/india-news/delhi-govt-inaugurates-1st-all-women-sakhi-bus-depot-in-sarojini-nagar-124111600818_1.html ↩︎ ↩︎

6. https://www.business-standard.com/india-news/delhi-govt-inaugurates-1st-all-women-sakhi-bus-depot-in-sarojini-nagar-124111600818_1.html ↩︎

7. https://www.news.com.au/lifestyle/women-bus-drivers-in-delhi/video/789d046d60108847f6c46f5121a82645 ↩︎ ↩︎ ↩︎

8. https://yourstory.com/herstory/2022/04/delhi-transport-corporation-dtc-first-ever-female-bus-driver-v-saritha ↩︎