फरिश्ते योजना दिल्ली - रस्ता अपघातग्रस्तांना मोफत उपचार मिळतात

शेवटचे अपडेट: 23 ऑक्टोबर 2024

अपघातग्रस्त व्यक्तीला गोल्डन आवर (अपघातानंतर पहिल्या तासात) रुग्णालयात नेल्यास जगण्याची शक्यता 70-80% वाढते [१]

-- ऑक्टोबर 2019 मध्ये दिल्लीचे मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल यांनी लॉन्च केले [1:1]
-- फेब्रुवारी २०१७ मध्ये सुरू झालेला पायलट प्रकल्प प्रचंड यशस्वी ठरला [१:२]

प्रभाव : अपघातग्रस्तांना योग्य उपचार मिळून 2023 पर्यंत एकूण 23,000 जीव वाचले
2022-23 : रस्ता अपघात/ॲसिड हल्ल्यातील 3698 बळी घेतले
रोखरहित उपचार [२]

नोकरशाहीच्या अडथळ्यांसह (भाजपच्या नियंत्रणाखाली) ही योजना 10 महिन्यांसाठी (डिसेंबर 2023 - ऑक्टोबर 2024) थांबवण्यात आली होती [3]

वैशिष्ट्ये [४]

  • रस्ता अपघातग्रस्तांसाठी मोफत उपचार : पात्र रस्ता अपघातग्रस्तांच्या उपचाराचा खर्च दिल्ली सरकार करते
  • खाजगी रुग्णालये समाविष्ट : दिल्लीतील कोणत्याही नोंदणीकृत सार्वजनिक किंवा खाजगी रुग्णालयात रोखरहित उपचार
  • अपघातग्रस्तांना रूग्णालयात नेणाऱ्यांना 2000 रुपये प्रोत्साहन पुरस्कार आणि प्रमाणपत्र, लोकांना रस्ते अपघातातून वाचवण्यासाठी प्रोत्साहन
  • कोणतीही कायदेशीर अडचण नाही : पीडितांना मदत करणारी व्यक्ती पोलिसांच्या कोणत्याही प्रश्नाचे उत्तर देण्यास जबाबदार नाही

प्रभाव [५]

वर्ष जीव वाचवले
2017 - ऑक्टोबर 2019 (पायलट प्रोजेक्ट) 3000 जीव वाचले
2021 पर्यंत एकूण 10,000 जीव वाचले
2022 पर्यंत एकूण 13,000 जीव वाचले
2023 पर्यंत एकूण 23,000 जीव वाचले

अडथळे आणि सरकारी कृती [६]

-- ऑक्टोबर 2022 आणि ऑक्टोबर 2023 मध्ये 40% घट : एलजी कार्यालयाच्या अडथळ्यांमुळे
-- सप्टेंबर 2021 ते सप्टेंबर 2022 दरम्यान 5,000 हून अधिक लोकांना उपचार मिळाले
-- ऑक्टोबर 2022 ते ऑक्टोबर 2023 दरम्यान लाभार्थींची संख्या 3,000 पर्यंत कमी झाली

  • सप्टेंबर २०२२ : आप योजनेत अडथळा आणण्यासाठी भाजप/एलजी कार्यालयाच्या सांगण्यावरून खासगी रुग्णालयांना निधीचे पेमेंट थांबवले
  • डिसेंबर २०२३ : आप दिल्ली सरकारने सर्वोच्च न्यायालयात धाव घेतली [५:१]
  • जानेवारी 2024 : खाजगी रुग्णालयांसाठी पेमेंट जारी केले गेले, त्यापैकी अनेकांनी उपचार थांबवले होते आणि एलजीने कोणतीही भूमिका नाकारली होती [७]

संदर्भ :

  1. https://www.indiatoday.in/mail-today/story/delhi-cm-launches-farishte-dilli-ke-1607108-2019-10-08 ↩︎ ↩︎ ↩︎

  2. https://delhiplanning.delhi.gov.in/sites/default/files/Planning/economic_survey_of_delhi_2023-24_english.pdf ↩︎

  3. https://www.hindustantimes.com/cities/delhi-news/aap-relaunches-delhi-govt-schemes-for-free-coaching-crash-victims-101729273584084.html ↩︎

  4. https://www.news18.com/news/india/farishte-dilli-ke-how-kejriwal-govt-scheme-is-saving-accident-victims-in-their-golden-hour-of-need-2371701. html ↩︎

  5. https://www.business-standard.com/india-news/sc-notice-to-delhi-lg-office-on-farishtey-dilli-ke-what-is-this-scheme-123120800434_1.html ↩︎ ↩︎

  6. https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/farishtey-scheme-lags-govt-claims-funds-crunch-creating-a-roadblock/articleshow/105946886.cms ↩︎

  7. https://www.hindustantimes.com/cities/delhi-news/supreme-court-seeks-lg-s-stand-on-farishtey-scheme-after-plea-by-delhi-govt-101704476966062.html ↩︎