शेवटचे अपडेट: 04 ऑक्टोबर 2023

सर्व औष्णिक वीज प्रकल्प बंद करणारे दिल्ली हे एकमेव राज्य आहे.

- दिल्लीचा विजेसाठी अक्षय इंधनाचा वापर 33% आहे
- 2025 पर्यंत 6,000 मेगावॅट सौरऊर्जेची क्षमता स्थापित करण्याचे लक्ष्य

¶ ¶ थर्मल पॉवर प्लांट बंद

• दिल्लीतील बदरपूरमधील सर्वात मोठा वीजनिर्मिती केंद्र ऑक्टोबर 2018 मध्ये बंद करण्यात आला होता
• राजघाट थर्मल पॉवर प्लांट मे 2015 मध्ये बंद झाला आणि त्याऐवजी 5,000 किलोवॅटचा सोलर पार्क विकसित करण्यासाठी त्याची जमीन वापरण्याचा निर्णय घेण्यात आला.

¶ ¶ नवीकरणीय ऊर्जा पुरवठ्याला प्राधान्य

• डिस्कॉम्सकडे एकूण 8,471MW साठी पॉवर टाय-अप आहेत, ज्यापैकी 33% म्हणजे जवळपास 2,826 MW अक्षय ऊर्जा स्त्रोतांकडून मिळवले जात आहेत ^[1]
• यामध्ये प्रामुख्याने सौरऊर्जा आणि पवन ऊर्जेचा समावेश आहे, जे दिल्लीच्या वीज पुरवठ्यामध्ये अंदाजे 2,000MW चे योगदान देतात ^[1:1]

¶ दिल्ली सौर धोरण

-- दिल्ली सरकार २०२५ पर्यंत २५% विजेची मागणी सौर ऊर्जेद्वारे निर्माण करण्याचे उद्दिष्ट ठेवते ^[२]
-- नवीन सौर धोरणाने २०२५ पर्यंत ७५० मेगावॅट रूफटॉप सोलरसह ६,००० मेगावॅट क्षमतेची सौर पायाभूत सुविधा स्थापित करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे ^[२:१]

• 27.09.2016 रोजी दिल्लीच्या NCT सरकारने 2025 पर्यंत 2000 MW सोलर इन्स्टॉलेशन स्थापित करण्याच्या उद्देशाने “दिल्ली सौर धोरण-2016” मंजूर केले.
• दिल्लीच्या बिल्डिंग बायलनुसार 105 मीटर किंवा त्यापेक्षा जास्त क्षेत्रफळ असलेल्या सर्व इमारतींमध्ये सोलर इन्स्टॉलेशनची तरतूद अनिवार्य आहे.
• नूतनीकरणक्षम ऊर्जा खरेदीसाठी पारेषण शुल्क माफ केले गेले आहे, ज्यामुळे डिस्कॉम्सना इतर राज्यांमधून 350 मेगावॅट पवन ऊर्जा खरेदी करण्यास प्रोत्साहित केले गेले आहे ^[3]
• रुफटॉप सोलर इन्स्टॉलेशनसाठी प्रोत्साहन ^[४]
  • वीज कर आणि उपकर भरण्यापासून सूट
  • ओपन ऍक्सेस चार्जेसवर सूट
  • घर कराच्या व्यावसायिक करात रूपांतरण शुल्काच्या आवश्यकतेतून सूट.
  • व्हीलिंग, बँकिंग आणि ट्रान्समिशन चार्जेसवर सूट

¶ ¶ परिणाम

_{*३०.०९.२०२२ पर्यंत}

• गेल्या 2 दशकांमध्ये ⁽ 2% ते 3%) भारताचा नूतनीकरणीय इंधनाचा वीज वापर फारसा वाढला नसला तरी, दिल्लीचा विजेसाठी अक्षय इंधनाचा वापर 33% इतका आहे ^[1:2]
• दिल्ली पवन शेतातून 350MW वीज खरेदी करणार आहे ^[3:1]

संदर्भ :

---

1. https://www.hindustantimes.com/cities/delhi-news/using-renewable-sources-delhi-to-add-6-000mw-in-3-years-sisodia-101675967529297.html ↩︎ ↩︎ ↩︎

2. https://solarquarter.com/2023/03/23/delhi-government-aims-to-generate-25-of-electricity-demand-through-solar-energy-by-2025/ ↩︎ ↩︎

3. https://www.hindustantimes.com/delhi-news/in-a-first-delhi-to-buy-350mw-power-from-wind-farms/story-LgUNAEWqNNreRl9QwOlUkN.html ↩︎ ↩︎

4. https://www.c40.org/wp-content/static/other_uploads/images/2495_DelhiSolarPolicy.original.pdf?1577986979 ↩︎

5. https://delhiplanning.delhi.gov.in/sites/default/files/Planning/ch._11_energy_0.pdf ↩︎

6. https://www.iea.org/data-and-statistics/charts/total-primary-energy-demand-in-india-2000-2020 ↩︎