शेवटचे अपडेट: 13 ऑगस्ट 2024

पंजाबमधील १८ इथेनॉल वनस्पतींना मक्यासाठी वार्षिक ३५ लाख टनांची प्रचंड मागणी आहे ^[१]
-- पंजाबचे सरासरी मका उत्पादन फक्त ५ लाख टन आहे
-- 100 किलो मका 35-42 लिटर बायो-इथेनॉल तयार करतो, जे पेट्रोलमध्ये मिसळले जाते ^[२]

लक्ष्य 2024-25 : पंजाबने विक्रमी 2 लाख हेक्टरवर खरीप मक्याची लागवड करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे, गेल्या वर्षीच्या 0.97 लाख हेक्टरच्या तुलनेत जवळपास 205% आहे ^[३]

¶ प्रचार धोरणे २०२४-२५ ^[३:१]

• उत्तम उत्पादनासाठी दर्जेदार बियाणे : प्रमाणित संकरित मका बियाणे खरेदीवर रु. 100 प्रति किलो अनुदान दिले जाईल
• मका प्रात्यक्षिकांतर्गत एकूण ४७०० हेक्टर क्षेत्राला रु.चे आर्थिक सहाय्य मिळणार आहे. 6000/- प्रति हेक्टर
• सोयीस्कर वाहतुकीसाठी डिस्टिलरीजच्या 45-50-किमी त्रिज्येमध्ये मक्याला विशेषतः प्रोत्साहन दिले जात आहे ^[1:1]

¶ मका वि भात ^[१:२]

• खरीप मका हा भातासाठी सर्वोत्तम पर्याय आहे कारण पूर्वीच्या पिकाला 4-5 सिंचन चक्रे लागतात, भात पिकवण्यासाठी पाण्याच्या आवश्यकतेचा एक अंश.
• मक्याचा सेंद्रिय कचरा माती सहजासहजी सहज पचतो

¶ समस्या ओळखल्या ^[१:३]

• 30% कमी उत्पादन : दर्जेदार बियाणांच्या अभावामुळे मक्याचे सरासरी उत्पादन 15 क्विंटल प्रति एकर होते.
• गेल्या काही वर्षांपासून, मक्याच्या लागवडीचा उपयोग सायलेजसाठी केला जात होता, जो गुरांसाठी सुपरफूड आणि पोल्ट्री फीड म्हणून मानला जात होता, परंतु आता औद्योगिक वापराने हे सोडवले आहे.
• जूनमध्ये लागवड केलेल्या वसंत ऋतूतील मक्याला परावृत्त केले जात आहे, ज्याला मे-जूनमध्ये मोठ्या प्रमाणात पाण्याची आवश्यकता असते जेव्हा दिवस मोठे, उष्ण आणि कोरडे असतात.

लागवडीखालील अस्वच्छ क्षेत्र ^[४]

संदर्भ :

---

1. https://www.hindustantimes.com/cities/chandigarh-news/punjab-agri-dept-to-boost-kharif-maize-cultivation-for-biofuel-needs-101708283428717.html ↩︎ ↩︎ ↩︎​

2. https://www.tribuneindia.com/news/ludhiana/sowing-maize-as-paddy-replacement/ ↩︎

3. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=186994 ↩︎ ↩︎ ↩︎

4. https://indianexpress.com/article/explained/explained-economics/punjab-maize-area-plateau-8700210/ ↩︎