शेवटचे अपडेट: 20 ऑक्टोबर 2024

फक्त घग्गर नदीवरील पूर संरक्षण उपायांसाठी सर्वात जास्त 18+ कोटी रुपये खर्च केले
-- आप सरकारच्या आधी, मागील सरकारांनी कमाल ~3 कोटी खर्च केले होते

-- सीमावर्ती भागातील पूर संरक्षणासाठी १७६.२९ कोटी रुपयांचा प्रकल्प ^[१]

-- संगरूरच्या चांदो गावात घग्गर नदीवर २० एकर आणि ४० फूट खोल मोठा जलसाठा बांधला जात आहे ^[२]

¶ पायाभूत सुविधांचे बळकटीकरण

1. मोठे जलसाठे : अतिरिक्त पुराचे पाणी साठवण्यासाठी पंजाब घग्गर नदीकाठी 9+ मोठे जलसाठे बांधत आहे ^[2:1]

२. छोटी धरणे : पूर नियंत्रणासाठी घग्गर नदीवर ६ छोटी धरणे प्रस्तावित आहेत ^[३]

3. स्वयंचलित कालव्याचे दरवाजे
सतलज नदीतून वाहणाऱ्या सरहिंद कालव्याच्या गेट्सचे मोटारीकरण यांसारख्या ऑटोमेशनद्वारे मॅन्युअल काम दूर करण्यासाठी निधी वापरण्यात आला ^[४]

4. रिअल टाइम मॉनिटरिंग
निरीक्षण, उपकरणे नियंत्रित करण्यासाठी आणि उपकरणांमधील डेटाचे विश्लेषण करण्यासाठी सरहिंद कालव्याच्या गेटवर SCADA (पर्यवेक्षी नियंत्रण आणि डेटा अधिग्रहण) प्रणाली स्थापित केली आहे.

5. संशोधन
चक ढेरा गावाजवळ सतलज नदीवर रु. खर्च करून अभ्यासिका बांधण्यात आली. 15.41 लाख, उपाय ओळखण्यासाठी, ज्यामुळे बँकांची झीज होणार नाही आणि आजूबाजूच्या निवासी क्षेत्रे आणि शेतजमिनीचे पुरापासून संरक्षण होईल.

6. घग्गरचे रुंदीकरण
काही व्यवहार्य ठिकाणी नदीचे रुंदीकरण ६० मी ते ९० मीटर पर्यंत ^[५]

7. बंधारा बांधून घग्गर नदीच्या पाण्याच्या पातळीत वाढ 2 मीटरपर्यंत मर्यादित करणे ^[५:१]

8. सीमा क्षेत्र पूर संरक्षण ^[1:1]

• सीएम मान यांनी आंतरराष्ट्रीय सीमेवरील कुंपण चौक्यांभोवती पूर संरक्षणासाठी 176.29 कोटी रुपयांच्या प्रकल्पाला मंजुरी दिली आहे.
• या प्रकल्पात 29140 फूट रेवेटमेंट, 22 स्पर्स आणि 95 स्टडचा समावेश असेल.
• 8695.27 हेक्टर जमिनीचे पुरापासून संरक्षण होईल

¶ पंजाबमधील नद्या आणि लांबी ^[६]

¶ इतिहास : पंजाबमधील मोठा पूर ^[६:१]

संदर्भ :

---

1. https://timesofindia.indiatimes.com/city/chandigarh/punjab-invests-176-crore-in-flood-protection-for-border-defense/articleshow/114099487.cms ↩︎ ↩︎

2. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/to-check-floods-water-bodies-to-be-created-along-ghaggar/ ↩︎ ↩︎

3. https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/punjab-proposes-6-small-dams-to-control-flooding-caused-by-ghaggar-8877640/ ↩︎

4. https://www.punjabnewsline.com/news/rs-9933-cr-earmarked-for-flood-protection-works-in-state-work-to-be-completed-by-june-30-meet-hayer- ६१७६४ ↩︎

5. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/punjab-government-plans-to-act-against-ghaggar-riverbed-encroachment-424664/ ↩︎ ↩︎

6. https://cdn.s3waas.gov.in/s330bb3825e8f631cc6075c0f87bb4978c/uploads/2024/07/2024070267.pdf ↩︎ ↩︎