शेवटचे अपडेट: 12 जानेवारी 2025

75+ वर्षे लागोपाठच्या सरकारांनी दुर्लक्षित केले, AAP सरकारांनी नाही

1419 नवीन केंद्रे निर्माण होत आहेत

-- 5714 नवीन अंगणवाडी सेविकांची ऑगस्ट 2023 मध्ये आधीच नियुक्ती करण्यात आली आहे ^[1]
--सप्टेंबर 2024 मध्ये 3000 नवीन पोस्ट तयार केल्या ^[2]

• प्रभाव: पंजाबमधील कुपोषणाविरुद्धच्या लढाईत अप्रतिम परिणाम

¶ ¶ 1. इन्फ्रा बूस्ट ^[३]

इमारती

• पंजाबमध्ये 1419 नवीन अंगणवाडी केंद्रे बांधली जात आहेत

  • 56 केंद्रे पूर्ण झाली आहेत
  • 644 बांधकाम सुरू आहेत
  • 300 केंद्रांवर लवकरच काम सुरू होणार आहे
  • आणखी 156 जणांना मंजुरी मिळाली आहे

• सध्याच्या 350 केंद्रांचे नूतनीकरणही केले जात आहे

सुविधा

• अंगणवाडी केंद्रांवर 2162 नवीन शौचालये, त्यासाठी 7.78 कोटी रुपयांची तरतूद
• 353 केंद्रांना पिण्याच्या पाण्याच्या सुविधा मिळाव्यात, 35.30 लाख रुपयांची तरतूद

नवीन फर्निचर

• 21,851 अंगणवाडी केंद्रांना नवीन फर्निचर मिळणार
• फर्निचर खरेदीसाठी 21.85 कोटी रुपयांची तरतूद करण्यात आली आहे

¶ पृ. २. नवीन भरती ^{[४] [१:१]}

• ऑगस्ट 2023 मध्ये 5714 नवीन अंगणवाडी सेविका आणि मदतनीसांची भरती पूर्ण झाली .
• सप्टेंबर 2024 मध्ये 3000 नवीन पोस्ट तयार केल्या ^[2:1]

¶ ¶ 3. अन्नाचा दर्जा निश्चित ^[५]

पंजाब मार्कफेड एजन्सी आता दर्जेदार पॅक केलेला कोरडा रेशन देणार आहे

¶ 4. अंगणवारी केंद्रे डिजीटाइज्ड आणि सर्व डेटा ऑनलाइन मिळविण्यासाठी कामगारांना प्रशिक्षित ^[६]

• पोषण अभियानांतर्गत अंगणवाडी केंद्रांमध्ये पोषण ट्रॅकर ॲप 'पोशन' कार्यान्वित
• मोबाइल ॲप्स ऑपरेट करण्यासाठी प्रत्येक कामगाराला मोबाइल डेटासाठी वार्षिक रु. 2000
• राज्यातील अंगणवाडी केंद्रांची कार्यक्षमता वाढवणे हा यामागचा उद्देश आहे जेणेकरून त्यांच्या कार्यावर ब्लॉक, जिल्हा, राज्य आणि राष्ट्रीय स्तरावर लक्ष ठेवता येईल, लाभार्थ्यांना सेवांचा पारदर्शक वितरण सुनिश्चित करता येईल.

¶ पंजाबमध्ये डिजिटाइज्ड युनिव्हर्सल लसीकरण कार्यक्रम ^[७]

• नोंदी मॅन्युअल बुक न ठेवल्याने आरोग्य कर्मचाऱ्यांवरील कामाचा ताण कमी केला
• लाभार्थी नोंदणी करू शकतील आणि त्यांचे लसीकरण बुक करू शकतील, त्यांचे लसीकरण प्रमाणपत्र ऑनलाइन डाउनलोड करू शकतील आणि टेक्स्ट मेसेजच्या स्वरूपात स्मरणपत्रे
• होशियारपूर आणि एसबीएस नगर या दोन जिल्ह्यांमध्ये युनिव्हर्सल इम्युनायझेशन प्रोग्राम (यूआयपी) च्या डिजिटायझेशनच्या पायलट कार्यक्रमाचे मोठे यश
• आता संपूर्ण राज्यात लागू करण्यात आली आहे

¶ अंगणवाडी केंद्र इतके महत्त्वाचे का आहे?

माता आणि लहान मुलांसाठी पोषण आणि आरोग्य सेवा, विशेषतः गरीबांसाठी

एकात्मिक बाल विकास सेवा (ICDS) योजना म्हणूनही ओळखले जाते

नागरिकांना लक्ष्य करा

• मुले (६ महिने ते ६ वर्षे)
• गर्भवती महिला
• स्तनदा माता

सहा सेवांचा समावेश आहे

• प्ले स्कूल/प्री-स्कूल शिक्षण
• पूरक पोषण
• लसीकरण
• आरोग्य तपासणी
• रेफरल सेवा
• पोषण आणि आरोग्य शिक्षण

संदर्भ :

---

1. https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/punjab-cm-hands-over-appointment-letters-to-5714-anganwadi-workers-8917255/ ↩︎ ↩︎

2. https://www.hindustantimes.com/cities/chandigarh-news/3000-more-posts-of-anganwadi-workers-to-be-created-mann-101723915564383.html ↩︎ ↩︎

3. https://yespunjab.com/punjab-to-construct-1419-anganwadi-centers-dr-baljit-kaur/ ↩︎

4. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=167060 ↩︎

5. https://www.ptcnews.tv/punjab-2/11-lakh-anganwadi-beneficiaries-to-receive-fry-ration-from-markfed-716627 ↩︎

6. https://www.therisingpanjab.com/new/article/each-anganwadi-worker-will-be-given-an-annual-data-charge-of-rs.-2000:-dr.-baljit-kaur ↩︎

7. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=167029 ↩︎