अंतिम अद्यतनित तारीख: 03 ऑक्टोबर 2023

टप्पा: पंजाब फलोत्पादन प्रगती आणि शाश्वत उद्योजक ^[१]
-- फलोत्पादन क्षेत्रातील विद्यमान तफावत आणि आव्हाने दूर करण्याच्या उद्देशाने

¶ ¶ महत्त्व

-- बागायती क्षेत्र ते एकूण पीक लागवड: 11%
-- पंजाबच्या कृषी जीडीपीसाठी फलोत्पादनाचे मूल्य: 14.83%

मिरची उत्पादकांना गहू आणि धान उत्पादकांकडून ₹1.50 ते 2 लाख विरुद्ध ₹90,000 प्रति एकर कमाई मिळते ^[२]

¶ ¶ यश

2022-23: कापणीनंतरची शेती आणि फलोत्पादन मूल्य साखळी तयार करण्यासाठी पंजाबमध्ये 3300 कोटी रुपयांचे प्रकल्प सुरू झाले ^[3]

ITC पहिल्यांदा पंजाब क्लस्टरमधून मिरची खरेदी करणार आहे

एक मोठा पहिला : ITC (मोठी भारतीय कंपनी) फिरोजपूर, पंजाब येथून मिरचीची खरेदी करेल ^[४]
-- यापूर्वी ITC ने गुंटूर, आंध्र प्रदेश येथून बहुतेक कोरड्या लाल मिरची खरेदी केल्या होत्या

वाढती लाल मिरची पेस्ट निर्यात

• पंजाबकडून लाल मिरचीच्या पेस्टची वाढती निर्यात

¶ ¶ वैशिष्ट्ये

17 मार्च 2023: फिरोजपूर, पंजाब येथे मंत्री चेतनसिंग जौरामाजरा आणि सभापती कुलतार सिंग संधवन यांच्या हस्ते प्रकल्पाचा शुभारंभ

• सुरुवातीला, विशिष्ट पीक मूल्य साखळी विकास उपक्रमांसाठी 8 फलोत्पादन पिके
  -- बटाटा, मिरची, किन्नू, लिची, पेरू, वाटाणा, रेशीम, फुले
• संभाव्य फलोत्पादन वस्तू आंतरराष्ट्रीय फलोत्पादन नकाशावर आणणे
• कृषी आणि फलोत्पादन मूल्य साखळींमध्ये काढणीनंतर व्यवस्थापन पायाभूत सुविधा निर्माण करा ^[३:१]
• पंजाब नजीकच्या भविष्यात फलोत्पादन उत्पादनांची थेट निर्यात करेल ^[५]
  • दुबईतील व्यापारी आणि निर्यातदारांच्या शिष्टमंडळाने शेतकऱ्यांना थेट विक्रीसाठी मदतीचा हात पुढे केला

¶ २०२२ पंजाबमधील फलोत्पादनाची स्थिती ^[१:१]

• एकूण बागायती क्षेत्र: 4.60 लाख हेक्टर (एकूण 4.20 दशलक्ष पैकी) ^[6]
  • फळे: 96k हेक्टर
  • भाजीपाला : ३.२१ लाख हेक्टर
    • मिरची: 10,000 हेक्टर
  • फुले: 2,195 हेक्टर
  • मसाले आणि सुगंधी पिके: 39,710 हेक्टर

संदर्भ :

---

1. http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/98698232.cms?utm_source=contentofinterest&utm_medium=text&utm_campaign=cppst ↩︎ ↩︎

2. https://www.hindustantimes.com/cities/chandigarh-news/chilli-growers-in-punjab-s-ferozepur-reap-rich-dividends-with-crop-diversification-set-example-for-other-farmers- पंजाब-सरकार-घोषणा-मिरची-क्लस्टर-101680982453066.html ↩︎

3. https://www.punjabnewsexpress.com/punjab/news/agricultural-projects-worth-3300-crore-rupees-started-in-punjab-under-successful-implementation-of-aif-scheme-jauramajr-211776 ↩︎ ↩︎

4. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=167071&headline=ITC-to-purchase-pepper-after-meeting-with-Chilli-Cluster-in-Ferozepur ↩︎

5. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=164213&headline=Punjab-will-directly-export-horticulture-produce-in-the-near-future--Minister-chetan-Jauramajra ↩︎

6. https://agri.punjab.gov.in/sites/default/files/ANNUAL_REPORT_DRAFT_2010-11.pdf ↩︎