শেষবাৰৰ বাবে আপডেট কৰা হৈছে: ৪ অক্টোবৰ ২০২৪

স্বাধীনতাৰ পিছত প্ৰথমবাৰৰ বাবে পোৱা খালৰ পানী

-- ৯৪ খন গাঁৱে ১ম বাৰৰ বাবে লাভ কৰিছে খালৰ পানী ^{[1] ।}
-- ৩৫-৪০ বছৰৰ পিছত ৪৯ খন গাঁৱে পানী পাইছিল ^[১:১]
-- ৪ দশকৰ ভিতৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ২০টা খালৰ মাজেৰে পানী বৈ গৈছে, যাৰ ফলত ৯১৬টা নাবালক আৰু জলধাৰা পুনৰ সজীৱ হৈ উঠিছে ^{[2] ।}

¶ ¶ লক্ষ্য (পৰ্যায় ২) অৰ্জন কৰা ^[3]

প্ৰভাৱ : খালৰ পানী জলসিঞ্চনৰ ব্যৱহাৰ ২১%(মাৰ্চ ২০২২)ৰ পৰা ৮৪%(আগষ্ট ২০২৪) অৰ্থাৎ মাত্ৰ ২.৫ বছৰত ৪x জাম্প ^{[4] ।}
=> ইয়াৰ ফলত মুঠ ১৪ লাখৰ ভিতৰত লাখ লাখ টিউবৱেল বন্ধ হৈ যাব ^{[3:1] ।}
=> অৰ্থাৎ ভূগৰ্ভস্থ পানী ৰাহি কৰা আৰু এই লাখ টিউবৱেলৰ বাবে বিদ্যুৎ ৰাজসাহায্য ৰাহি কৰা

অৰ্থাৎ প্ৰতি বছৰে ~₹5000+ কোটি টকাৰ ৰাজসাহায্য SAVED হোৱাৰ আশা কৰা হৈছে*

¶ ¶ মাৰ্চ ২০২২ৰ অৱস্থা (যেতিয়া আপে চৰকাৰ গঠন কৰিছিল)

-- পঞ্জাবে ইয়াৰ খালৰ পানীৰ মাত্ৰ ৩৩%-৩৪%হে ব্যৱহাৰ কৰিছিল ^{[3:2] ।}
-- পঞ্জাৱত মাত্ৰ ২১ শতাংশ জলসিঞ্চন খালৰ পানীৰে কৰা হৈছিল ^{[5] ।}
-- মুঠ ১৪ লাখ টিউব-ৱেলে ভূগৰ্ভস্থ পানী পাম্প কৰি উলিয়াইছে ^[3:3]
-- মাঝা অঞ্চলত প্ৰায় ৩০ বছৰ ধৰি বন্ধ হৈ থকা জলসিঞ্চন ব্যৱস্থা ^[5:1]
-- সমগ্ৰ পঞ্জাৱত ব্যৱহাৰ নকৰাৰ বাবে মুঠ ১৫৭৪১ টা নলা হাল বাই কৰা হৈছিল ^[5:2]

FARMERS Feedback : দৃশ্যমানভাৱে সুখী কৃষকসকল কাৰণ খালৰ পানী ৪ দশকৰ পিছত পথাৰত উপনীত হৈছে ^{[6] [7]}
-- টিউবৱেলতকৈ খালৰ পানী শস্যৰ বাবে ভাল
-- AajTak Report on সুখী কৃষকৰ ভাইৰেল ভিডিঅ'
https://www.youtube.com/watch?v=k0qqQNmaKSU

_{*মুঠ পামৰ বিদ্যুৎ ৰাজসাহায্যৰ ২৮% অৰ্থাৎ ₹৯০০০+ কোটি ^{[8] ।}}

¶ ¶ জলসম্পদৰ বাবে নতুন আইন ^{[9] ।}

• ১৫০ বছৰীয়া আইনখনৰ ঠাইত নতুন বিধেয়ক ‘পাঞ্জাৱ কেনেলছ এণ্ড ড্ৰেনেজ বিল-২০২৩’ ২০২৩ চনৰ ২৯ নৱেম্বৰত পঞ্জাৱ বিধানসভাত গৃহীত হয়
• ইয়াৰ ফলত প্ৰক্ৰিয়াটো সৰল হ’ব, মামলা হ্ৰাস পাব, জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণ উন্নত হ’ব আৰু প্ৰকল্পসমূহ ক্ষিপ্ৰতাৰে ৰূপায়ণ সম্ভৱ হ’ব

¶ ¶ ৰূপায়ণ

¶ ¶ ১.নতুন খাল/উপখাল নিৰ্মাণ

দক্ষিণ মালৱাৰ ৩ খন জিলাৰ বাবে নতুন খাল ^{[10] ।}

• মালৱা খাল স্বাধীনতাৰ পিছত পঞ্জাৱত নিৰ্মাণ হ'বলগীয়া ১মটো খাল

ছাংগ্ৰুৰ এল এছত ৪টা বিধানসভা সমষ্টিৰ বাবে নতুন উপ-খাল ^{[11] ।}

• খালৰ পানীৰ সুবিধা নথকা ৭০খন গাঁৱৰ কৃষকৰ বাবে এক ডাঙৰ সকাহ
• ক্ষতিগ্ৰস্ত গাঁওসমূহ মালেৰকোটলা, অমৰগড়, ধুৰি আৰু মেহল কালানকে ধৰি ৪টা বিধানসভা খণ্ডৰ অন্তৰ্গত
• ৰোহিদা, কংগনৱাল আৰু কোটলা নামৰ এই নতুন খালসমূহৰ নিবিদা প্ৰক্ৰিয়া সম্পূৰ্ণ হৈছে

¶ ¶ ২.কান্দি খাল প্ৰকল্প ^[৯:১]।

-- ১৬ বছৰ ধৰি বাকী আছিল, ৯০% পৰ্যন্ত পুনৰুদ্ধাৰ কৰা হৈছে
-- ১মবাৰৰ বাবে ৯০% তকৈ অধিক ক্ষমতাৰে খালটো চলোৱা হৈছিল

• শ্বাহপুৰ-কাণ্ডি বান্ধ: পানী বান্ধ + জলসিঞ্চনৰ পানী

¶ ¶ ৩/ পৰিশোধিত পানী জলসিঞ্চন প্ৰকল্প

লক্ষ্য : ২০২৪ চনৰ মে’ মাহৰ ভিতৰত ৬০০ এমএলডি পৰিশোধিত পানীৰে ৫০,০০০ একৰ কৃষিভূমি জলসিঞ্চন কৰা হ’ব

ফেব্ৰুৱাৰী ২০২৩ : বৰ্তমান ৰাজ্যই ৬০টা পৰিশোধিত পানী জলসিঞ্চন প্ৰকল্প আৰু এছটিপিৰ পৰা জলসিঞ্চনৰ বাবে ৩৪০ এমএলডি ব্যৱহাৰ কৰি আছে ^{[12] ।}

কৃষিত পৰিশোধিত পানী ব্যৱহাৰৰ বাবে পঞ্জাবে সন্মানীয় ৰাষ্ট্ৰীয় জল অভিযান বঁটা লাভ কৰে ^[12:1]

• ডিচেম্বৰ ২০২৩ : ২৫০০ একৰ মাটি আৰু ~২৫ কিলোমিটাৰ মাটিৰ তলৰ পাইপলাইনৰ বাবে মোগাত পঞ্জাবৰ সৰ্ববৃহৎ পৰিশোধিত পানী জলসিঞ্চন প্ৰকল্পৰ আধাৰশিলা ^{[13] ।}
• ২৫,০০০+ একৰ কৃষিভূমি উপকৃত হ'বলৈ পৰিশোধিত পানী জলসিঞ্চনৰ বাবে আৰু ৫৮টা প্ৰকল্প চলি আছে ^[13:1]
• ইতিমধ্যে ডিপিআৰ সাজু হোৱাৰ বাবে জলসিঞ্চন প্ৰকল্পৰ বাবে আৰু ৮৭টা এছটিপিৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে , যিবোৰ অনাগত মাহত আৰম্ভ কৰা হ'ব ^[12:2]।

¶ ¶ ৪. পৰিত্যক্ত খাল পুনৰুদ্ধাৰ আৰু বৰ্তমানৰ খালসমূহৰ উন্নীতকৰণ

যোৱা বহু বছৰৰ পৰা পৰিত্যক্ত হৈ থকা খালৰ পৰা ৪০০ কিলোমিটাৰ খাল পুনৰুদ্ধাৰ কৰা হৈছিল আৰু অধিক চলি আছে ^{[14] ।}

১০০০ কিলোমিটাৰ খাল ১মবাৰৰ বাবে কংক্ৰিটৰ লাইন কৰা হৈছিল ^[14:1]

• ৪০টাতকৈও অধিক খাল অ-বাৰ্ষিকৰ পৰা বহুবৰ্ষজীৱীলৈ ৰূপান্তৰ কৰা হৈছে
• খাল মাইনাৰ্ছৰ কংক্ৰিটৰ আৱৰণ কম ক্ষমতাৰে আৰু কাপৰ আকৃতিৰ কৰা হৈছে ^{[15] ।}

খান্না বিতৰণৰ কংক্ৰিটৰ আৱৰণ ^{[16] ।}

• ১৭৫ কিউছেকৰ পৰা ২৫১.৩৪ কিউছেকলৈ বৃদ্ধি কৰিব
• এই সমগ্ৰ ব্যৱস্থাটো ~৯৭.৪৮ কিলোমিটাৰ দৈৰ্ঘ্যত কংক্ৰিটৰ লাইনযুক্ত হ’ব, যাৰ ব্যয় হ’ব ৮৩.৬৫ কোটি টকা
• যাতে পানী অপচয় নহয় আৰু সম্পূৰ্ণ পানী পোৱা যায়

লংগোৱাল খালৰ ৰিলাইনিং প্ৰকল্প ^[11:1]

• বিভাগটোৱে লংগোৱাল খালৰ ৩২.৬৮ কোটি টকাৰ ৰিলাইনিং প্ৰকল্পৰ কাম কৰি আছে

¶ ¶ 5. খালৰ পাঠ্যক্ৰম পুনৰুদ্ধাৰ চলি আছে ^[5:3]

৪২০০ কিলোমিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ ১৫৯১৪টা চেনেল পুনৰুদ্ধাৰ কৰা হৈছে ^[1:2]
-- এইবোৰ যোৱা ৩০ বছৰতকৈও অধিক সময় ধৰি অচল হৈ পৰি আছিল ^[14:2]।

মাত্ৰ ৫০০ টা জলসিঞ্চনৰ নলী পুনৰুদ্ধাৰৰ লগে লগে ১০০০ একৰ জলসিঞ্চনযোগ্য হৈ পৰিল ^[15:1]।

• সকলো বেচৰকাৰী জলপথ অৱগত কৰা হৈছে আৰু চৰকাৰী কৰি তোলা হৈছে যাতে সকলো শ্বেয়াৰহোল্ডাৰক খালৰ পানী যোগান নিশ্চিত কৰিব পৰা যায় ^{[17] ।}
• ৪০ টাতকৈও অধিক খাল অ-বাৰ্ষিকৰ পৰা বহুবৰ্ষজীৱী(স্থায়ী)লৈ ৰূপান্তৰ কৰা হৈছে ^[17:1]
  -- এতিয়া এই খালবোৰত বছৰটোৰ ভিতৰতে প্ৰথমবাৰৰ বাবে পানী উপলব্ধ হ’ব

¶ ¶ জলধাৰা পুনৰুদ্ধাৰৰ বাবে ব্যৱস্থা সংস্কাৰ ^{[18] ।}

• সামূহিক জলপথৰ পৰিৱৰ্তে জলধাৰাক চৰকাৰী মৰ্যাদা দিয়া হৈছিল
• ২৫ বছৰৰ পাছতহে জলধাৰা মেৰামতি কৰাৰ চৰ্ত বিলুপ্ত কৰা হ’ল
• নদী/নদী/নলা/নাবালকক প্ৰথমবাৰৰ বাবে অৱগত কৰা হৈছে, যাৰ ফলত চৰকাৰে একেখিনিকে চিনাক্ত কৰিব পাৰিব আৰু বেদখল আঁতৰ কৰিব পাৰিব ^[9:2]।
• জলপথ মেৰামতিৰ বাবে কৃষকৰ ওপৰত আৰোপ কৰা ১০% অংশীদাৰিত্ব ৰেহাই দিয়া হৈছিল ^[9:3]

¶ ¶ ফলাফল

খালৰ পানীৰ বিবাদ এতিয়ালৈকে সৰ্বনিম্ন

• বিভাগটোৱে ৫০১৬টা গোচৰ সমাধান কৰিলে
• মাত্ৰ ১৫৬৩টা গোচৰ বিচাৰাধীন হৈ আছে

¶ ¶ ৬) হাৰিয়ানাৰ পৰা পঞ্জাৱৰ অংশ পুনৰুদ্ধাৰ

বিবিএমবিৰ জৰিয়তে হাৰিয়ানা ৰাজ্যক নিৰ্দেশ দিয়া হৈছে যে জিলাখনৰ চৰ্দুলগড় এলেকাৰ বাবে ৪০০ কিউচেক পঞ্জাৱ খালৰ পানী মুকলি কৰাটো নিশ্চিত কৰক। মানসা

¶ ¶ 7. জলসিঞ্চনৰ বাবে নতুন মাটিৰ তলৰ পাইপলাইন ব্যৱস্থা ^[2:2]

২,৪০০ কিলোমিটাৰ মাটিৰ তলৰ পাইপলাইন স্থাপন কৰা হৈছে, যাৰ ফলত ৰাজ্যখনৰ ~৭৫০০০ একৰ ভূমি উপকৃত হৈছে

মাটিৰ তলৰ পাইপলাইন জলসিঞ্চন নেটৱৰ্ক সম্প্ৰসাৰণৰ বাবে ~100,000 একৰ লাভৱান হোৱা আৰু 2 টা প্ৰকল্প কিকষ্টাৰ্ট কৰা হয়, যাৰ মূল্য 100,000 একৰ। ২৭৭.৫৭ কোটি ^[২:৩]

• প্ৰকল্পৰ বাবে ১০০% ৰাজসাহায্য ^{[19] ।}
• প্ৰতিটো সমষ্টিত অগ্ৰাধিকাৰৰ ওপৰত কাৰ্যকৰীকৰণ ^{[20] ।}

¶ ¶ 8. লিফ্ট জলসিঞ্চন, সৰু চেক-ডেম, জলসিঞ্চনৰ বাবে পুখুৰীৰ পানী ব্যৱহাৰৰ দৰে উদ্ভাৱনীমূলক প্ৰকল্প ^[20:1]।

লিফ্ট জলসিঞ্চন ^{[21] ।}

অৰ্ধপাহাৰীয়া অঞ্চলত খালৰ জলসিঞ্চন

• দুখন নতুন লিফ্ট জলসিঞ্চন আঁচনি (১,৫৩৬ একৰ) ৰূপায়ণ কৰা হৈছে
• ইতিমধ্যে ১২খন নতুন লিফ্ট আঁচনি (১৬,৫০০ একৰ) নিৰ্মাণৰ কাম আৰম্ভ কৰা হৈছে
• ১২৫খন গাঁৱত জলসিঞ্চনৰ বাবে পুখুৰীৰ পানী ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ সৌৰ-উত্তোলন জলসিঞ্চন প্ৰকল্প আৰম্ভ কৰা হৈছে, যাৰ ফলত ভূগৰ্ভস্থ পানীৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস পাইছে ^[2:4]।

বান্ধ পৰীক্ষা কৰক

• ভূগৰ্ভস্থ পানীৰ অভাৱ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে পঞ্জাৱৰ নদীৰ নদীত ১৬০ টা চেক বান্ধ ^{[22] [2:5]}
• পঞ্জাৱৰ কাণ্ডি অঞ্চলৰ বাবে বিশেষভাৱে ৩০০টা চেক বান্ধ প্ৰকল্প ^[18:1]

¶ ¶ 9. ক্ষুদ্ৰ জলসিঞ্চন (ড্ৰিপ আৰু স্প্ৰিংকলাৰ) ব্যৱস্থাসমূহক ৰাজসাহায্য প্ৰদান কৰা হৈছে ^[2:6]

~১৫,০০০ একৰ মাটি ড্ৰিপ আৰু স্প্ৰিংকলাৰ জলসিঞ্চন ব্যৱস্থাৰ অধীনলৈ অনা হৈছে

• পঞ্জাৱ চৰকাৰে এনে আধুনিক ব্যৱস্থাক উৎসাহিত কৰি

¶ ¶ ১০.খাল বানপানীৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ পলায়ন কৰে

• খাল ভংগৰ সময়ত কৃষকক বচাবলৈ ১০০ৰো অধিক পলায়ন পথ নিৰ্মাণ কৰা হৈছে

¶ ¶ দৃশ্যমানভাৱে সুখী কৃষক ^[7:1]

-- ৪০ বছৰৰ পাছত চাংৰুৰ জিলাৰ আটাইতকৈ দীঘল নলাৰ টেইল এণ্ডত খালৰ পানী পায়গৈ
-- কৃষকসকলে মিঠাইৰ সৈতে উদযাপন, ভিডিঅ' চাওক ^[7:2]
-- খালৰ পানী শস্যৰ বাবেও ভাল, বিশেষকৈ য'ত মাটিৰ তলৰ পানী নিমখীয়া বা নিম্নমানৰ হয়

¶ ¶ আজ টাকৰ বাতৰি

দশক দশকৰ পিছত খালৰ পানী পথাৰত পোৱাৰ সপোন বাস্তৱায়িত হোৱা ভাইৰেল ভিডিঅ' কভাৰিং & কৃষকসকলে মুখ্যমন্ত্ৰী ভগৱন্ত মানক ধন্যবাদ জনাইছে

https://www.youtube.com/watch?v=k0qqQNmaKSU

তথ্যসূত্ৰসমূহ

---

1. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=192201 ↩︎ ↩︎ ↩︎

2. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=189057 ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

3. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=166744 ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

4. https://timesofindia.indiatimes.com/city/chandigarh/২-৫-বছৰত- জলসিঞ্চনৰ বাবে-পানী-চতুৰ্গুণ-বৃদ্ধি/articleshow /113612896.cms ↩︎

5. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=167290 ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

6. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/চাৰি-দশকৰ পিছত-জলসিঞ্চনৰ-পানীয়ে- ফাজিলকা-ৰ-জনসৰ-গাঁৱত-পালে -586155 ↩︎

7. https://punjab.news18.com/news/sangrur/ মান-চৰকাৰৰ-পদক্ষেপৰ সৈতে-খালৰ-ঠেংত-পানীয়ে-প্ৰসাৰণ-hdb-local18-435486.html ↩︎ ↩︎ ↩︎

8. https://energy.economictimes.indiatimes.com/news/power/punjab-paid-back-entire-rs-20200-cr-electricity-subsidy-for-fy-22-23-bhagwant-mann/99329319 ↩︎

9. https://yespunjab.com/punjab-canals-drainage-bill-2023-to-furmer-for-farmers-jauramajra/ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

10. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/মান-চৰকাৰে-বাজেটত- মালৱাৰ বাবে-নতুন-খাল-ঘোষণা কৰাৰ সম্ভাৱনা -৫৯৫২২৮ ↩︎

11. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/৪-এছেম্বলি- ছেগমেণ্টত-সম্পূৰ্ণ-তিনি-খালৰ বাবে-নিবিদা-প্ৰক্ৰিয়া-৫৫১০২৯ ↩︎ ↩︎

12. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=179457 ↩︎ ↩︎ ↩︎

13. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=175948 ↩︎ ↩︎

14. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/৫৪৩১২৩ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

15. https://www.tribuneindia.com/news/amritsar/জলসিঞ্চন-বিভাগে-১০০-চেনেল -পুনৰুদ্ধাৰ-৫০৪৯৫১ ↩︎ ↩︎

16. https://www.babushahi.com/view-news.php?id=১৭০৮৭১ ↩︎

17. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/fazilkas-শতিকাৰ-পুৰণি-পূব -খাল-ব্যৱস্থা-বহুবছৰীয়া-556238 ↩︎ ↩︎

18. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/dream-come-true-পঞ্জাৱৰ-কৃষকসকলে-দশক -দশক-দশক-পাছৰ-খালৰ পানী-পানী-জলসম্পদ-মন্ত্ৰী-522449 ↩︎ ↩︎

19. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/জলসিঞ্চনৰ বাবে-ৰাজসাহায্য প্ৰদান কৰা হৈছে ড° ইন্দৰবীৰ-সিংহ- নিজ্জাৰ-৪৮৭৪১২ ↩︎

20. https://www.babushahi.com/full-news.php?id=157819 ↩︎ ↩︎

21. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/rs-চাংগাৰ-এলেকাৰ বাবে -১০০ কোটি-উত্তৰ-জলসিঞ্চন-আঁচনি -৪৫৯৯৭৬ ↩︎

22. https://www.tribuneindia.com/news/punjab/ভূগৰ্ভস্থ পানীৰ- ক্ষয়-নিয়ন্ত্ৰণ-নিয়ন্ত্ৰণ-নিয়ন্ত্ৰণ-নদীত-১৪০-বান্ধ-নিৰীক্ষণ -৪৮১৩২৬ ↩︎