છેલ્લે અપડેટ કર્યું: 17 ઑગસ્ટ 2024

દિલ્હી સરકારે STP ક્ષમતાને ^[1] સુધી વધારવાની યોજના બનાવી હતી.
-- ડિસેમ્બર 2023 સુધીમાં 814 MGD => જૂન 2024 (ફરી ચૂકી) ^[2]
-- ડિસેમ્બર, 2024 સુધીમાં 922 MGD
-- માર્ચ 2025 સુધીમાં 964.5 MGD સુધી (100% ગટર વ્યવસ્થા)

ઓખલા એસટીપી એશિયાના સૌથી મોટા ગટર શુદ્ધિકરણ પ્લાન્ટમાંથી એક હશે ^[3]

2024-25નું બજેટ: પાણી અને ગટર વ્યવસ્થા, AAP સરકાર માટે ટોચની પ્રાથમિકતાઓને રૂ. 7,195 કરોડ મળ્યા , જે ગયા નાણાકીય વર્ષમાં રૂ. 6,342 કરોડ હતા ^[4]

ભાજપના દિલ્હી સેવા નિયંત્રણ પછી અમલદારશાહી અવરોધો ^[4:1]

-- અમલદારશાહી દ્વારા કૃત્રિમ ભંડોળની તંગીને કારણે ડિસેમ્બર 2023ની સમયમર્યાદા ચૂકી ગઈ ^[5]
-- SC હસ્તક્ષેપને કારણે ડીજેબીને એપ્રિલ 2024ના પહેલા સપ્તાહમાં રૂ. 760 કરોડ અને 1,927 કરોડનું ભંડોળ છોડવાની ફરજ પડી ^[6]
-- STP માટે ફાળવેલ જમીનો DDA (કેન્દ્ર સરકાર હેઠળ) દ્વારા પાછી લેવામાં આવી છે ^[7]

ગટરનું ઉત્પાદન ~ 792 MGD ^[2:1] અને સારવાર લગભગ 566.9 MGD માત્ર ઓગસ્ટ 2024 ^[7:1]
- યમુના નદીમાં સારવાર વિના વહેતી આરામ

¶ એસટીપીની યાદી ^[8]

દિલ્હીમાં 3 STP ભારતમાં ટોચના 5 સૌથી મોટા STPમાં સામેલ છે ^[9]
-- ઓખલા એસટીપી
-- કોરોનેશન પિલર STP
--કોંડલી એસ.ટી.પી

ઑગસ્ટ 2024 : દિલ્હીમાં ડીજેબીના તમામ કાર્યાત્મક STP કુલ STP ક્ષમતા 667 MGD ^[7:2]
-- માત્ર 84.9% ક્ષમતાનો ઉપયોગ એટલે કે 566.9 MGD વાસ્તવિક સારવાર તરીકે

¶ નવા વિકેન્દ્રિત એસટીપી ^[1:1]

92 એમજીડીની કુલ ક્ષમતા સાથે 40 નવા વિકેન્દ્રિત એસટીપી (ડીએસટીપી)નું નિર્માણ

સ્થાનો

• વિવિધ સ્થળોએ 60 MGD ની કુલ ક્ષમતા સાથે 26 DSTP
• નજફગઢ ડ્રેનેજ ઝોનમાં કુલ 32 MGD ક્ષમતા સાથે 14 DSTP

સમયરેખા

• ડિસેમ્બર, 2024 સુધીમાં કુલ 57.57 MGD ક્ષમતાના 29 DSTP
• 34.43 MGD ની કુલ ક્ષમતાના 11 DSTP (જમીનની ફાળવણીના 12 મહિના પછી)

¶ પ્રોસેસ્ડ પાણીનો પુનઃઉપયોગ

• 89 MGD ટ્રીટેડ વેસ્ટ વોટર સિંચાઈ વિભાગ અને પાવર પ્લાન્ટ્સને પૂરા પાડવામાં આવે છે ^[8:1]
• દિલ્હી સિટી ઓફ લેક્સ એસટીપી દ્વારા સાફ કરાયેલું પાણી આ તળાવોને ખવડાવે છે

¶ આગળ મુખ્ય પડકારો

• ડીજેબી મોટી નાણાકીય તંગીનો સામનો કરી રહ્યું છે કારણ કે નાણા વિભાગના અમલદારોએ પ્રોજેક્ટ ચલાવવા માટે ભંડોળનો પ્રવાહ અટકાવ્યો હતો ^[4:2]
• દિલ્હી જલ બોર્ડના અંદાજ મુજબ, રાજધાની 2025 સુધીમાં 925 MGD ગટર (1,156 MGD પાણી પુરવઠાના 80 ટકા) પેદા કરશે ^[5:1]
• 28 માન્ય ઔદ્યોગિક વિસ્તારોમાંથી, 17 13 CETP સાથે જોડાયેલા છે અને 11 CETP સાથે જોડાયેલા નથી ^[10]
• 683 જેજેસીમાંથી 255 માં ગટરને ફસાવવા અને તેની પ્રક્રિયા કરવાનું કામ ચાલુ છે ^[10:1]

સંદર્ભો

---

1. https://delhiplanning.delhi.gov.in/sites/default/files/Planning/chapter_8.pdf ↩︎ ↩︎

2. https://www.cnbctv18.com/india/delhi-govt-mulls-penalising-sewage-treatment-plant-engineers-for-pollution-in-yamuna-19444195.htm ↩︎ ↩︎

3. https://www.cnbctv18.com/india/for-a-clean-yamuna-delhis-biggest-sewage-treatment-plant-to-begin-trial-run-around-diwali-18137441.htm ↩︎

4. https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/delhi-budget-2024-25-allocation-flow-boost-for-water-and-sewage/articleshow/108219739.cms ↩︎ ↩︎ ↩︎

5. https://www.deccanherald.com/india/delhi/delhi-missing-2023-deadline-to-treat-all-sewage-makes-2025-yamuna-cleaning-goal-challenging-2857323 ↩︎ ↩︎

6. https://www.newindianexpress.com/cities/delhi/2024/Apr/06/djb-row-sc-tells-finance-secy-to-release-funds-makes-agency-party-to-govts-plea ↩︎

7. https://www.downtoearth.org.in/waste/yamuna-continues-to-receive-sewage-as-8-stps-remain-dysfunctional-delhi-jal-board ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

8. https://delhiplanning.delhi.gov.in/sites/default/files/Planning/chapter_13.pdf ↩︎ ↩︎

9. https://www.iamrenew.com/sustainability/top-5-sewage-treatment-plants-stps-in-india-in-terms-of-capacity/ ↩︎

10. https://ddc.delhi.gov.in/sites/default/files/multimedia-assets/outcome_budget_2022-23.pdf ↩︎ ↩︎