माध्यमिक आणि उच्च माध्यमिक शिक्षणाचे व्यावसायिकीकरण
- तरुणांची रोजगारक्षमता वाढवण्यासाठी
-- मागणी-चालित मॉड्यूलर व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसह
--शैक्षणिक आणि शिक्षण यांच्यातील अंतर कमी करा ^[१]

सध्याची स्थिती ^[२] :
-- 3 आधीच उघडे आहेत, 1 बांधकामाधीन आहे
-- अरविंद केजरीवाल यांनी आणखी अनेक बांधकामांची घोषणा केली ^[३]

ऑक्टोबर 2023: या केंद्रांद्वारे 3000 तरुणांना आधीच विविध कौशल्यांचे प्रशिक्षण देण्यात आले आहे ^[४]
-- ते एकतर नोकऱ्या घेऊ शकतात किंवा मेक-अप स्टुडिओ इत्यादी सारखा स्वतःचा छोटा व्यवसाय सुरू करू शकतात

¶ ¶ वैशिष्ट्ये

ही केंद्रे झोपडपट्टीच्या जवळ आहेत ^[५]

"आपल्या समाजाच्या सामाजिक जडणघडणीचा एक अविभाज्य भाग असल्याने शिक्षण आणि कौशल्ये समाजापर्यंत पोहोचवण्याची हीच वेळ आहे. उपेक्षित पार्श्वभूमीतून येणारी मुले आणि तरुण मागे राहणार नाहीत याचीही काळजी घेतली जाईल" - आतिशी, दिल्लीचे शिक्षण मंत्री ^{[ ६]}

• अल्पकालीन व्यावसायिक कौशल्य अभ्यासक्रम प्रदान करते
• झोपडपट्ट्यांमध्ये राहणाऱ्या तरुणांना नवीन-युगातील कौशल्ये आत्मसात करण्याची संधी देते ज्यामुळे त्यांना रोजगार शोधण्यात तसेच रोजगाराच्या भरपूर संधी मिळतील.
• किमान 18 वर्षे वय असले तरी कोणीही कौशल्ये शिकू शकतो ^[७]
• डेल फाउंडेशन आणि लाइटहाउस कम्युनिटीज फाउंडेशन ^[८] द्वारे समर्थित
• व्यक्ती आणि त्यांच्या कुटुंबांसाठी सामाजिक आणि आर्थिक परिवर्तन सक्षम करणे ^[८:१]
• जीवन कौशल्ये, कामाच्या ठिकाणी क्षमता आणि तांत्रिक कौशल्ये कमी दर्जाच्या तरुणांना देते ^[८:२]

DSEU तपशीलवार लेख

• दिल्ली कौशल्य आणि उद्योजकता विद्यापीठ

¶ ¶ DSEU लाइटहाउस वर्किंग मॉडेल

प्रत्येक विद्यार्थ्याला प्रथम पायाभूत अभ्यासक्रम आणि नंतर कौशल्ये दिली जातात

1. 1 महिन्याचा फाउंडेशन कोर्स
2. फाउंडेशन स्किल्स - स्पोकन इंग्लिश आणि बेसिक कॉम्प्युटर स्किल्स
3. मागणीनुसार कौशल्य अभ्यासक्रम

^[९]

^[९:१]

¶ DSEU लाइटहाउस सेंटर - कालकाजी, दिल्ली

DSEU लाइटहाउस कालकाजीवरील दैनिक जागरण अहवाल :

https://www.youtube.com/watch?v=9TM8eHAmebs

केंद्राची पायाभूत सुविधा

-- २ खुल्या वर्गखोल्या
-- 1 किरकोळ अभ्यासक्रम वर्ग
-- मेकअप कौशल्य वर्ग
-- समुपदेशन कक्ष
-- व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंग रूम
-- स्वत: शिकण्याची जागा
-- 20 पेक्षा जास्त संगणकांसह इंटरनेट टेक हब

• सध्या केंद्रात 15 अभ्यासक्रम चालवले जातात
• बहुतेक अभ्यासक्रम सुटी वगळता २१-२२ दिवस चालतात
• 1000 ते 3000 रुपयांच्या रागात कोणतेही शुल्क किंवा किमान शुल्क नाही
• नोकरीची गरज असलेल्या कोणालाही केंद्रात आणि अपस्किलमध्ये सामील होऊ शकते
• केंद्रात दरवर्षी अल्प उत्पन्न गटातील 600 विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण दिले जाते

प्लेसमेंट सहाय्य प्रदान केले: केंद्रातील 100% विद्यार्थ्यांनी नोकरीची ऑफर दिली!! ^[१०]

¶ यशोगाथा ^[११]

• रोजंदारी कामगाराचा मुलगा असलेल्या आदित्यने डीएसईयूचा अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर 35000 रुपये मासिक पगार घेऊन इंडिगो एअरलाइन्समध्ये नोकरी मिळवली.
• शिपायाचा मुलगा असलेल्या शोएबला 12वी पास पात्रता आणि DSEU मध्ये प्रशिक्षण घेऊन 30000 रुपये दरमहा पगारासह Amazon वर नोकरी मिळाली.
• नताशाला V5 Global मध्ये 25000 रुपये दरमहा पगारासह नोकरी मिळाली, तिचे वडील शिपाई आहेत

संदर्भ :

---

1. https://delhi.lighthouse.net.in/login ↩︎

2. http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/90110034.cms?utm_source=contentofinterest&utm_medium=text&utm_campaign=cppst ↩︎

3. https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/cm-arvind-kejriwal-inaugurates-lighthouse-in-old-delhis-matia-mahal/articleshow/104321107.cms?from=mdr ↩︎

4. https://www.millenniumpost.in/delhi/cm-kejriwal-inaugurates-citys-third-lighthouse-skill-centre-536222 ↩︎

5. https://www.thehindu.com/news/cities/Delhi/delhi-govt-inaugurates-lighthouse-project-for-marginalised-youth/article65208183.ece ↩︎

6. https://collegedunia.com/news/dseu-to-set-up-centers-near-slum-clusters-alertid-36184 ↩︎

7. https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/going-beyond-the-campus-to-skill-youth-build-future-entrepreneurs/articleshow/84328232.cms?utm_source=whatsapp&utm_medium=social&utm_camparhoign響

8. https://lighthousecommunities.org/291-students-celebrate-successful-completion-of-skills-training-at-dseu-lighthouse-in-delhi/news/ ↩︎ ↩︎ ↩︎

9. https://dseu.ac.in/partners/lighthouse-communities-foundation/ ↩︎ ↩︎

10. https://www.youtube.com/watch?v=9TM8eHAmebs ↩︎

11. https://www.youtube.com/watch?v=LWzq32HKBBA ↩︎