ਆਖਰੀ ਅਪਡੇਟ: 6 ਜਨਵਰੀ 2025

'ਆਪ' ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ

ਦਿੱਲੀ ਦੇ 50% ਵਿਦਿਆਰਥੀ (ਕੁੱਲ 2.5 ਲੱਖ ਵਿੱਚੋਂ 1 ਲੱਖ) ਵੀ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਕਾਲਜਾਂ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ
-- 97% ਸਕੋਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਦਾਖਲਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ [2]

ਪ੍ਰਭਾਵ
-- ਦਿੱਲੀ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਦੁੱਗਣੀ ਗਿਣਤੀ: 83,600 (2014) ਤੋਂ 1,55,000 ਸੀਟਾਂ (2024) [3]
- ਦਿੱਲੀ 'ਆਪ' ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਉਚੇਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਬਜਟ 400% ਤੱਕ ਵਧਿਆ
- 'ਆਪ' ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ 5 ਨਵੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ
-- ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੌਜੂਦਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ/ਕਾਲਜਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ

1. ਬਜਟ ਵਿੱਚ 400% ਦਾ ਵਾਧਾ

ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਨਾਗਰਿਕ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। - ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ [2:1]

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਦਾਖਲਾ ਸਮਰੱਥਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਾਹਰੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵੀ ਇੱਥੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। - ਮਨੀਸ਼ ਸਿਸੋਦੀਆ [4]

ਸਾਲ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਬਜਟ
2017-18 352 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ [5]
2024-25 1,212 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ [6]

2. ਨਵੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ

ਨੰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਾਲ ਸਮਰੱਥਾ
1. ਦਿੱਲੀ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (DPSRU) 2015 -
2. ਨੇਤਾਜੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (NSUT) 2018 913 ਸੀਟਾਂ (2014) ਤੋਂ 3200 (2021) [7]
3. ਦਿੱਲੀ ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਉੱਦਮਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (DSEU) 2020 10000 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ 26 ਨਵੇਂ ਕੈਂਪਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ [7:1]
4. ਦਿੱਲੀ ਸਪੋਰਟਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 2021 -
5. ਦਿੱਲੀ ਅਧਿਆਪਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 2022 -

3. ਮੌਜੂਦਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਕੈਂਪਸ

ਸੂਚਕਾਂਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਨਵਾਂ ਕੈਂਪਸ ਵੇਰਵੇ ਨਵੀਆਂ ਸੀਟਾਂ
1. ਅੰਬੇਡਕਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
(ਕਰਮਪੁਰਾ ਕੈਂਪਸ) [7:2]
- -
2. ਅੰਬੇਡਕਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
(ਲੋਧੀ ਰੋਡ) [7:3]
- -
3. ਦਿੱਲੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
(ਪੂਰਬੀ ਕੈਂਪਸ, ਸੂਰਜਮਲ ਵਿਹਾਰ) [8]
19 ਏਕੜ ਵਿੱਚ 388 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਨਵਾਂ ਕੈਂਪਸ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ 195 ਸੀਟਾਂ
4. ਇੰਦਰਪ੍ਰਸਥ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਈਸਟ ਕੈਂਪਸ - -

4. ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਵਧੀ ਹੋਈ ਸਮਰੱਥਾ

ਸੂਚਕਾਂਕ ਸੰਸਥਾ ਵਿਸਤਾਰ ਪਹਿਲਕਦਮੀ
1. ਦਿੱਲੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਫੇਜ਼ 2 ਕੈਂਪਸ 2,226 ਤੋਂ 5200 ਸੀਟਾਂ [9]
2. ਨੇਤਾਜੀ ਸੁਭਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਕੈਂਪਸ) 360 BTech ਅਤੇ 72 MTech ਸੀਟਾਂ ਜੋੜੀਆਂ ਗਈਆਂ [10]
4. IIIT (ਇੰਦਰਪ੍ਰਸਥ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ) ਦਿੱਲੀ ਫੇਜ਼ 2 [2:2] [11] 1000 (2015) ਤੋਂ 3000 ਸੀਟਾਂ
5. IIIT (ਇੰਦਰਪ੍ਰਸਥ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ) ਦਿੱਲੀ ਫੇਜ਼ 1 28,000 (2014) ਤੋਂ 38,000 (2021) ਸੀਟਾਂ [7:4]
6. ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦਿੱਲੀ ਟੈਕਨੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ 300 (2014) ਤੋਂ 1,350 (2021) ਸੀਟਾਂ [7:5]
7. ਦਿੱਲੀ ਸਟੇਟ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਰਿਸਰਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ
8. ਦੀਨ ਦਿਆਲ ਉਪਾਧਿਆਏ ਕਾਲਜ, ਦਵਾਰਕਾ ਹੋਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਬੈਠਣ ਲਈ ਨਵਾਂ ਕੈਂਪਸ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ
9. ਸ਼ਹੀਦ ਸੁਖਦੇਵ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਟੱਡੀਜ਼ 2017 ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਕੈਂਪਸ [12]
10. 19 ਆਈ.ਟੀ.ਆਈ. (ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਿਖਲਾਈ ਸੰਸਥਾ) 2023-24 ਸੈਸ਼ਨ ਲਈ 14,800
11. DSEU ਅਧੀਨ ਲਾਈਟਹਾਊਸ ਕੈਂਪਸ 3 ਖੁੱਲ੍ਹੇ, 1 ਨਿਰਮਾਣ ਅਧੀਨ

5. ਨਿਰਮਾਣ ਅਧੀਨ

ਸੂਚਕਾਂਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਨਵਾਂ ਕੈਂਪਸ ਵੇਰਵੇ ਨਵੀਆਂ ਸੀਟਾਂ
1. ਅੰਬੇਡਕਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
(ਰੋਹਿਣੀ) [1:1] [13]
ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ 7 ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ 18 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ 3500
2. ਅੰਬੇਡਕਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
(ਧੀਰਪੁਰ) [1:2] [13:1]
ਫੇਜ਼ 1 ਵਿੱਚ 7 ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ 65 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ 4500 ਫੁੱਲ ਟਾਈਮ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਪਾਰਟ ਟਾਈਮ ਵਿੱਚ 2000 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ
3. ਦਿੱਲੀ ਸਪੋਰਟਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ , ਘੇਵੜਾ (ਸਥਾਈ ਕੈਂਪਸ)
4. ਜੀ.ਬੀ.ਪੰਤ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਕਾਲਜ, ਓਖਲਾ [14] (ਨਵਾਂ ਸਥਾਈ ਕੈਂਪਸ)
5. ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਇੰਦਰਪ੍ਰਸਥ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਦਵਾਰਕਾ ਕੈਂਪਸ ਫੇਜ਼ 2 ਵਿਸਤਾਰ) [15]
6. ਨੇਤਾਜੀ ਸੁਭਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਦਵਾਰਕਾ (ਫੇਜ਼ 4 ਵਿਸਤਾਰ) [16]
7. ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦਿੱਲੀ ਟੈਕਨੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ (ਨਰੇਲਾ ਵਿਖੇ ਸਥਾਈ ਕੈਂਪਸ) [17]
8. ਦਵਾਰਕਾ ਵਿਖੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ (ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਹਸਪਤਾਲ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ) [18]
9. ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਿਖਲਾਈ ਸੰਸਥਾ (ITI) ਸ਼ਾਹਦਰਾ ਨਵੇਂ ਦੋ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਅਕਾਦਮਿਕ ਬਲਾਕ 10000 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ [19]

6. ਸਟਾਈਪੈਂਡ ਦੇ ਨਾਲ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਪਾਠਕ੍ਰਮ, ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਦੇ ਕੋਰਸ ਬਣਾਏ ਗਏ

  • AI, IP ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਰੋਬੋਟਿਕਸ ਕੋਰਸ [20]
  • ਦਿੱਲੀ ਸਕਿੱਲ ਐਂਡ ਐਂਟਰਪ੍ਰੀਨਿਓਰਸ਼ਿਪ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲੇ ਲਈ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਕੋਰਸ, ਉਦਯੋਗ ਦਾ ਐਕਸਪੋਜਰ, ਮਲਟੀਪਲ ਐਂਟਰੀ ਅਤੇ ਐਗਜ਼ਿਟ ਵਿਕਲਪ, ਕੋਈ ਉਮਰ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ। [21]
  • DSEU ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚੂਨ ਪ੍ਰਬੰਧਨ 'ਤੇ 3 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਡਿਗਰੀ ਕੋਰਸ, ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ 3 ਦਿਨ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ 3 ਦਿਨ ਕੰਮ ਦੇ ਨਾਲ ਵਜ਼ੀਫ਼ਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। [21:1]
  • ਸਫਾਈ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਕੋਰਸ। [21:2]
  • ਭੂਮੀ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰਬੰਧਨ 'ਤੇ ਇੱਕ ਡਿਗਰੀ ਕੋਰਸ [21:3]
  • ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। [21:4]
  • ਬਿਜ਼ਨਸ ਬਲਾਸਟਰਜ਼ ਸੀਨੀਅਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ [22] [6:1]
  • ਦਿੱਲੀ ਸਪੋਰਟਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਵਿਲੱਖਣ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ [21:5]
  • ਦਿੱਲੀ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ - ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਤੀਜੀ ਫਾਰਮੇਸੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ, ਜੋ 2015 ਤੋਂ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੈ [23]
  • ਦਿੱਲੀ ਟੀਚਰਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ [24] 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ।
    • ਵਿਹਾਰਕ ਹੁਨਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਕਲਾਸਰੂਮ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਹੋ ਸਕਣ
    • ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਖੋਜ
    • ਮਾਹਰ ਫੈਕਲਟੀ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ

“ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਪਹੁੰਚ ਅਪਣਾਏਗੀ ਜਿੱਥੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਅਤੇ ਮਾਹਰ ਫੈਕਲਟੀ ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਗੇ” - ਅਮੀਤਾ ਮੁੱਲਾ ਵੱਟਲ, ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਅਤੇ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ (ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ), ਡੀਐਲਐਫ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਸਕੂਲ

ਹਵਾਲੇ :


  1. https://www.thehindu.com/news/cities/Delhi/delhi-govt-working-towards-increasing-number-of-higher-education-seats/article66623319.ece ↩︎ ↩︎ ↩︎

  2. https://www.asianage.com/metros/delhi/220818/iiit-delhi-phase-ii-campus-inaugurated.html ↩︎ ↩︎ ↩︎

  3. https://indianexpress.com/article/cities/delhi/delhi-govt-worked-towards-securing-future-of-children-by-building-colleges-and-universities-cm-atishi-9759079/ ↩︎

  4. https://www.edexlive.com/news/2020/jan/20/will-focus-on-higher-education-next-term-delhi-education-minister-manish-sisodia-9933.html ↩︎

  5. https://delhiplanning.delhi.gov.in/sites/default/files/Planning/15_education_0.pdf ↩︎

  6. https://www.india.com/education/delhi-budget-2024-delhi-govt-announces-business-blaster-seniors-for-university-students-6763036/ ↩︎ ↩︎

  7. https://indianexpress.com/article/cities/delhi/higher-education-opportunities-for-delhi-students-increased-in-last-seven-years-says-sisodia-7838245/ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

  8. https://www.thehindu.com/news/cities/Delhi/kejriwal-govt-has-worked-to-transform-east-delhi-into-an-education-hub/article66938746.ece ↩︎

  9. https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/dtu-inaugurates-two-green-blocks/articleshow/105275293.cms ↩︎

  10. https://www.hindustantimes.com/delhi-news/delhi-govt-announces-two-new-campuses-of-netaji-subhas-university-of-technology/story-0TGCshGGCHFXuNrUPGwVfN.html ↩︎

  11. https://www.asianage.com/metros/delhi/220818/iiit-delhi-phase-ii-campus-inaugurated.html ↩︎

  12. https://twitter.com/AamAadmiParty/status/907580366143270912 ↩︎

  13. https://aud.delhi.gov.in/upcoming-campuses ↩︎ ↩︎

  14. https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/pwd-starts-work-to-develop-joint-gb-pant-college-campus/articleshow/100924561.cms ↩︎

  15. https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/pwd-starts-work-to-develop-joint-gb-pant-college-campus/articleshow/100924561.cms ↩︎

  16. https://www.business-standard.com/article/news-ians/delhi-government-approves-nsut-s-expansion-119030801014_1.html ↩︎

  17. https://www.newindianexpress.com/cities/delhi/2024/Jan/13/delhi-development-authority-has-allotted-181-acre-land-to-7-universitiesin-narela-to-extend-campuses- 2650640.html ↩︎

  18. https://www.newindianexpress.com/cities/delhi/2022/May/07/delhi-government-set-to-open--new-medical-college-in-dwarka-2450787.html ↩︎

  19. https://www.ndtv.com/education/ambedkar-university-to-set-up-2-new-campuses-delhi-education-minister-3864038 ↩︎

  20. https://indianexpress.com/article/cities/delhi/18-acre-space-ai-robotics-courses-whats-on-offer-at-ip-universitys-east-delhi-campus-8653545/ ↩︎

  21. https://dsu.ac.in/ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

  22. https://www.thehindu.com/news/cities/Delhi/delhi-budget-live-updates-aap-govt-presents-fy25-budget-with-76000-crore-outlay/article67912452.ece ↩︎

  23. https://dpsru.edu.in/aboutUs ↩︎

  24. https://indianexpress.com/article/cities/delhi/seven-courses-to-be-offered-at-delhi-teachers-university-7821636/ ↩︎