शेवटचे अपडेट: 23 ऑक्टोबर 2024

JEE/NEET/स्पर्धा परीक्षांसाठी मोफत खाजगी प्रशिक्षणासाठी 2 योजना

1- मुख्यमंत्री सुपर टॅलेंटेड चिल्ड्रन कोचिंग स्कीम
2- जय भीम मुख्यमंत्री प्रतिभा विद्यार्थी प्रशिक्षण योजना

" लाखो रुपयांची कोचिंग फी आमच्या डॉक्टर आणि इंजिनियर होण्याच्या स्वप्नात अडथळा होती , परंतु या योजनेमुळे हा अडथळा दूर झाला आहे " एका विद्यार्थ्याने उद्धृत केले आहे ^[१]

“कोणत्याही कुटुंबात हुशार मूल जन्माला येऊ शकते. पण पैशाची कमतरता मुलांच्या कलागुणांच्या आड कधीच येऊ नये. म्हणूनच मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल यांनी ही योजना सुरू केली” - अतिशी, शिक्षण मंत्री, दिल्ली ^[२]

¶ ¶ 1. सीएम सुपर टॅलेंटेड चिल्ड्रन कोचिंग स्कीम ^[३]

2015 मध्ये सुरू केलेले, दिल्ली सरकारी शाळांचे सर्व विद्यार्थी पात्र आहेत ^[4]

2024 सत्रापासून विद्यार्थिनींसाठी 100 अतिरिक्त जागांची घोषणा, एकूण जागा 300 वरून 400 पर्यंत वाढल्या ^[२:१]

• 9वी आणि 11वी मधील 150 विद्यार्थ्यांची दरवर्षी निवड केली जाते
• वर्ग 9 आणि 11 साठी एक सामाईक प्रवेश परीक्षा स्वतंत्रपणे घेतली जाते ^[5]
• कोचिंग कालावधी 9वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी 4 वर्षे आणि इयत्ता 11वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी 2 वर्षे आहे ^[5:1]
• दिल्लीच्या शीर्ष खाजगी कोचिंग संस्थेतून मोफत NEET/JEE कोचिंग
• मुलींच्या अधिकाधिक सहभागाला प्रोत्साहन देण्यासाठी 2024 शैक्षणिक सत्रापासून अतिरिक्त 100 जागांची तरतूद म्हणजेच एकूण 400 जागा

¶ ¶ 2. जय भीम मुख्यमंत्री प्रतिभा विकास योजना ^[६]

2017 मध्ये सुरू केलेले, SC/ST/OBC/EWS श्रेणीतील पात्र विद्यार्थी

-- स्टायपेंड रु. विद्यार्थ्यांना दरमहा २५०० रुपये थेट दिले जातात
-- कोचिंग फी संस्थेला दिली जाईल किंवा विद्यार्थ्यांना परत दिली जाईल

नोकरशाहीच्या अडथळ्यांसह (भाजपच्या नियंत्रणाखाली) ही कोचिंग योजना 1.5 वर्षांसाठी (2023 च्या सुरुवातीपासून - ऑक्टोबर 2024) थांबवण्यात आली होती ^[7]

पात्र विद्यार्थी :

1. दिल्लीचे रहिवासी आणि SC/ST/OBC/EWS श्रेणीतील
2. वार्षिक कौटुंबिक उत्पन्न मर्यादा रु. पर्यंत आहे. 8 लाख
3. दिल्लीतील शाळांमधून 10वी आणि 12वी उत्तीर्ण

स्पर्धा परीक्षा लागू :

1. SSC/DSSSB/रेल्वे/बँक सारख्या भरती परीक्षा आणि MBA, MCA साठी प्रवेश परीक्षा
2. संरक्षण दलांसाठी विविध भरती परीक्षा म्हणजे NDA, CDS,
   AFCAT.
3. तांत्रिक पदांच्या भरतीसाठी परीक्षा म्हणजे IES, GATE, AE, JE

¶ उद्दिष्टे ^[८]

• शिक्षणातील आर्थिक विषमता दूर करणे
• मुलींना STEM अभ्यासक्रम घेण्यास सक्षम आणि प्रोत्साहित करण्यासाठी
• सरकारी शाळांतील हुशार विद्यार्थ्यांना समान संधी उपलब्ध करून देणे

संदर्भ :

---

1. https://indianexpress.com/article/education/jee-neet-delhi-govt-to-increase-100-seats-for-girls-under-free-coaching-scheme-9565988/ ↩︎

2. https://www.thehindu.com/news/cities/Delhi/atishi-announces-100-additional-seats-for-girl-students-under-delhi-governments-coaching-scheme/article68631751.ece ↩︎ ↩︎

3. https://www.edudel.nic.in/upload/upload_2021_22/356_360_dt_10102022.PDF ↩︎

4. https://www.business-standard.com/article/pti-stories/chief-minister-s-super-talented-children-scholarship-launched-115080701444_1.html ↩︎

5. https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/delhi-governments-free-coaching-scheme-empowers-students-to-achieve-dreams/articleshow/113372908.cms ↩︎ ↩︎

6. https://scstwelfare.delhi.gov.in/sites/default/files/scstwelfare/circulars-orders/notice_second_phase.pdf ↩︎

7. https://www.hindustantimes.com/cities/delhi-news/aap-relaunches-delhi-govt-schemes-for-free-coaching-crash-victims-101729273584084.html ↩︎

8. https://www.lurnable.com/blog_detail/Delhi-Expands-Free-NEET-and-JEE-Coaching-Programme-for-Girls ↩︎