ଶେଷ ଅଦ୍ୟତନ: ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2023 |

¶ ¶ ଅର୍ଥନ [ତିକ ^[1]

• ପୂର୍ବ ବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ରାଜ୍ୟ ଜିପିଡିରେ 9.24% ବୃଦ୍ଧି |
• 2023-24 ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ₹ 1,96,462 କୋଟି ବଜେଟ୍ ବ୍ୟୟ ଯାହା 26% ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ |
• ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ରାଜସ୍ୱ ନିଅଣ୍ଟ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ନିଅଣ୍ଟ ଯଥାକ୍ରମେ 3.32% ଏବଂ 4.98% ରେ ପେଗ୍ ହୋଇଛି |
• ଗତ ବର୍ଷ ରାଜସ୍ୱରେ ବୃହତ ଜମ୍ପ |
  • ରାଜ୍ୟ ଜିଏସ୍ଟି 23% ବୃଦ୍ଧି |
  • ରାଜ୍ୟ ଏକ୍ସାଇଜ୍ 45% ବୃଦ୍ଧି |
  • ଷ୍ଟାମ୍ପ ଏବଂ ପଞ୍ଜୀକରଣ 19% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି |
  • ଅଣ-ଟିକସ ରାଜସ୍ୱ 26%

¶ ¶ ଶିକ୍ଷା ^{[1: 1]}

• ସ୍କୁଲ୍ ଅଫ୍ ଏମିନ୍ସ: 117 ଟି ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଅପଗ୍ରେଡ୍ କରିବା ପାଇଁ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଛି -> ସ୍କୁଲ୍ ଅଫ୍ ଏମିନ୍ସ |
• ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଥିବା ବ୍ୟବସାୟ ବ୍ଲାଷ୍ଟର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ -> ବ୍ୟବସାୟ ବ୍ଲାଷ୍ଟର ପଞ୍ଜାବ |
• ସରକାରୀ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଛାତ-ଟପ୍ ସ olar ର ପ୍ୟାନେଲ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ ସ୍ଥାପନ ->ସରକାରୀ ବିଲ୍ଡିଂରେ ସ olar ର ପ୍ୟାନେଲ୍ |
• ସମସ୍ତ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଭିତ୍ତିଭୂମିର ଅପ-ଗ୍ରେଡେସନ୍ ->ସରକାରୀ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଇନଫ୍ରା ବିକାଶ |
• 10,000+ ଶିକ୍ଷକ ନିଯୁକ୍ତି -> ଶିକ୍ଷକ_ ନିଯୁକ୍ତି_ପୁଞ୍ଜାବ |
• 14,000+ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ନିୟମିତକରଣ -> ଶିକ୍ଷକମାନେ ନିୟମିତ: ପଞ୍ଜାବ |

¶ ¶ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ^{[1: 2]}

• FY 2023-24 ରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ପରିବାର କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ 4,781 କୋଟି |
• କାପୁରଥାଲା ଏବଂ ହୋଶିଆରପୁରରେ 100 MBBS ସିଟ୍ ବିଶିଷ୍ଟ ଦୁଇଟି ନୂତନ ମେଡିକାଲ୍ କଲେଜ୍ |
• ସରକାରୀ ମେଡିକାଲ କଲେଜ, ଅମୃତସରର କର୍କଟ ରୋଗୀଙ୍କ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ କର୍କଟ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ₹ 119 କୋଟି ଟଙ୍କା
• Faz 46 କୋଟି ମୂଲ୍ୟରେ ଫାଜିଲ୍କା ଠାରେ କର୍କଟ ଚିକିତ୍ସା କେନ୍ଦ୍ର |
• ପଞ୍ଜାବ ଷ୍ଟେଟ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଲିଭର ଏବଂ ବିଲିୟାରି ସାଇନ୍ସ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ହେବ -> ସୁପର ସ୍ପେସିଆଲିଟି ହସ୍ପିଟାଲ୍ |
• ଅଧିକ AAM AADMI CLINICS, 504 ପୂର୍ବରୁ କାମ କରୁଛି -> |
  ମୋହାଲା-କ୍ଲିନିକ୍
• ମ୍ୟାଟର୍ନାଲ୍ ଏବଂ ଶିଶୁ ସ୍ AL ାସ୍ଥ୍ୟ (MCH) ଡାକ୍ତରଖାନା: 7 ଟି ନୂତନ ଏବଂ 5 କୁ ନବୀକରଣ କରାଯିବ |
• ଆୟୁଷ: ଦିନଲପୁର ସୋଡିଆନ୍, ମୋହାଲି ଏବଂ ଡୁନେକେ (ମୋଗା) ରେ ଦୁଇଟି 50 ଶଯ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ୍ ଆୟୁଷ ଡାକ୍ତରଖାନା ନିର୍ମାଣ କରାଯାଉଛି |

¶ ¶ ଦଳୀୟ ସ୍ତରର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ^{[1: 3]}

ରାଜ୍ୟର ଗ୍ରାମ, ସହର ଏବଂ ଜିଲ୍ଲା ଡାକ୍ତରଖାନାଗୁଡ଼ିକର ନବୀକରଣ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରକଳ୍ପ |

• ପୃଥକ ବଜେଟ୍ ₹ 39 କୋଟି: କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ → ସେକେଣ୍ଡାରୀ ହସ୍ପିଟାଲ୍ ଅପଗ୍ରେଡ୍ - 550 କ୍ର ଯୋଜନା
• 363 ବିଶେଷଜ୍ଞ ଏବଂ 470 MBBS ଡାକ୍ତର ନିଯୁକ୍ତି -> ଡାକ୍ତର ନିଯୁକ୍ତି: ପଞ୍ଜାବ |

¶ ¶ ପଞ୍ଜାବ ଶିଖା-ଟି-ସେହତ୍ ପାଣ୍ଠି ଟ୍ରଷ୍ଟ ^{[1: 4]}

NRI ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ଆୟକାରୀ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଏହି ଟ୍ରଷ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ ସେମାନଙ୍କର ମାତୃଭୂମିର ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ହିଥ୍ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଇ ପାରିବେ |

• ପୂର୍ବରୁ ପଞ୍ଜୀକୃତ |
• ଭାରତ ସରକାରଙ୍କଠାରୁ ଆବଶ୍ୟକ ଅନୁମୋଦନ ନିଆଯାଉଛି |
• FY2023-24 ରେ କାର୍ଯ୍ୟ ହେବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଏ |
• ବିପୁଳ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଆଶା କରାଯାଉଥିଲା |

¶ OW ଶକ୍ତି ^{[1: 5]}

• ସମସ୍ତ ଘରୋଇ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ପାଇଁ ମାଗଣା ଶକ୍ତି 2 ମାସରେ 600 ୟୁନିଟ୍ ରୁ କମ୍ -> 300 ୟୁନିଟ୍ ମାଗଣା ଶକ୍ତି |
• ଇନଫ୍ରା ଅପଗ୍ରେଡ୍ ସ୍କିମ୍ -> ପାୱାର୍ ଇନଫ୍ରା ଅପଗ୍ରେଡ୍ |

¶ କୃଷି ^{[1: 6]}

• କୃଷକମାନଙ୍କୁ ମାଗଣା ଶକ୍ତି ଜାରି -> କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିନର ବିଦ୍ୟୁତ୍ |
• ଅଧିକ ସାର୍କ- କିସାନ ମିଲ୍ନି କୃଷକଙ୍କ ମତାମତ ପାଇଁ ସଂଗଠିତ ହେବ |
• MILKFED (Verka) ଉତ୍ପାଦନକୁ ଦ୍ୱିଗୁଣିତ କରିବାକୁ, FY 2026-27 ସୁଦ୍ଧା ₹ 10,000 କୋଟି |

¶ ମାର୍କଫେଡ୍ (ସରକାରୀ ଏଜେନ୍ସି ଦ୍ୱାରା ଏଗ୍ରି ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ) ^{[1: 7]}

• ସମୁଦାୟ କ୍ଷମତା 1.75 ଲକ୍ଷ MT ସହିତ 13 ଟି ସ୍ଥାନରେ ନୂତନ ଗୋଡାଉନ୍ |
• ଅଶୋଧିତ ଖଜୁରୀ ତେଲ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ: 2023-24 ରେ ଦିନକୁ ନୂତନ 110 ଟନ୍ (TPD) ଭ physical ତିକ ବିଶୋଧନାଗାର |
• ଖାନ୍ନାରେ 100 ଟିପିଡି ୱାନାସପାଟି ପ୍ଲାଣ୍ଟ |
• ସୋରିଷ ଫସଲର ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ପାଇଁ ବୁଦ୍ଧଲାଡା ଏବଂ ଗିଦରବାହା ଠାରେ ଦୁଇଟି ନୂତନ ତେଲ ମିଲ୍ |

¶ ଆଖୁ ^{[1: 8]}

• କ୍ୱିଣ୍ଟାଲ ପିଛା 0 380, ଦେଶରେ ସର୍ବାଧିକ ମୂଲ୍ୟ (ଭାରତ ସରକାର ₹ 305 ଦେଇଥାଏ)
• ପୂର୍ବ ବର୍ଷର ସମସ୍ତ ସଂଗୃହିତ ଦେୟ କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସଫା କରାଯାଇଥିଲା |
• 250 କୋଟି ସହିତ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହେବାକୁ ସୁଗାରଫେଡ୍ |
• ଦକ୍ଷ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ପାଇଁ ବାଟାଲା ଏବଂ ଗୁରୁଦାସପୁରରେ ନୂତନ ଚିନି କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସ ସ୍ଥାପନ |

କାର୍ଯ୍ୟ ସମାପ୍ତ

• ଆଖୁ ଫସଲ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପଞ୍ଜାବ |

¶ Op ଫସଲ ବିଭାଜନ ^{[1: 9]}

• କପା ଫସଲ: ଗୁଣାତ୍ମକ ମଞ୍ଜି ପାଇଁ 33% ସବସିଡି, ଟ୍ରାକ୍ ଏବଂ ଟ୍ରେସ ମେକାନିଜିମ୍ -> କପା ଫସଲ ପଞ୍ଜାବ |
• ବାସମତି: ବାସମତି କ୍ରୟ ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଦ୍ୱାରା ଉନ୍ନତ ବଜାର ମୂଲ୍ୟ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ 1000 କୋଟି ପାଣ୍ଠି -> ପଞ୍ଜାବ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ Bas ାରା ବାସମତି ପଦୋନ୍ନତି
• ମୁଙ୍ଗ ଡାଲ୍: MSP ଏବଂ ଚାଉଳ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପାଇଁ ସିଧାସଳଖ ବିହନ ପାଇଁ ₹ 125 କୋଟି, ଗତ ବର୍ଷ ପାଇଁ ସମାନ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା -> ମୁଙ୍ଗ ଏମପି ପଞ୍ଜାବ |
• କୃଷକ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରରେ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଗ୍ରାମ ସ୍ତରରେ 2574 କିସାନ ମିତ୍ରଙ୍କୁ ନିୟୋଜିତ କରିବାକୁ ସରକାର -> କିସାନ ମିତ୍ର ପଞ୍ଜାବ |

¶ ପଞ୍ଜାବରେ ପ୍ରଥମ CROP ଇନସୁରାନ୍ସ ସ୍କିମ୍ [ ^1:10]

• ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ପାଣିପାଗ କିମ୍ବା ଫସଲ ବିଫଳତା ପାଇଁ ଏକ ରୋଗ ପାଇଁ ଠିକ ସମୟରେ କ୍ଷତିପୂରଣ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ |
• ଖୁବ ଶୀଘ୍ର ପଞ୍ଜାବରେ ଏହି ବର୍ଷ ଲଞ୍ଚ ହେବାକୁ ଯାଉଛି

¶ ପଞ୍ଜାବର ପ୍ରଥମ କୃଷି ନୀତି [ ^1:11]

• କମିଟି ଗଠନ ହେଲା, ମସ୍ତିଷ୍କ ବିସ୍ଫୋରଣ ଚାଲିଛି |
• ଜୁନ୍ 30 ରେ ଲଞ୍ଚ ହେବ |

¶ ST STUBBLE BURNING ଯାଞ୍ଚ କରୁଛି ^[1:12]

• ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ହ୍ରାସ ପାଇଥିଲା | 30%
• ପଞ୍ଜାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ପ୍ରାୟ 2500 ଇଟାଭାଟି ପାଇଁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ 20% ଇନ୍ଧନ ଭାବରେ ଷ୍ଟବ୍ |
• ବାୟୋ ଗ୍ୟାସ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟଗୁଡିକ ପାଇଁ ଅଧିକ ଷ୍ଟବଲ୍ |
• ଇନ୍-ସିଟ୍ ମେସିନ୍ ପାଇଁ 350 କୋଟି |

ପଞ୍ଜାବ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ St ାରା ଷ୍ଟବ୍ ଜଳୁଥିବା ସମାଧାନ |

¶ ¶ ଉଦ୍ୟାନ (ଫଳ, ପନିପରିବା, ଫୁଲ ଇତ୍ୟାଦି) ^[1:13]

• ବଜେଟ୍ ଦ୍ୱିଗୁଣିତ ହୋଇ 3 253 କୋଟି |

• ପଞ୍ଜାବ ଫ୍ରୁଟ ନର୍ସରୀ ଅଧିନିୟମରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ରୋଗମୁକ୍ତ ପ୍ରମାଣିତ ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି ବୃକ୍ଷରୋପଣ ସାମଗ୍ରୀ ଯୋଗାଣକୁ ଆଇନଗତ ଭାବରେ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା କାରଣ ନର୍ସରୀଗୁଡ଼ିକର ତ୍ରୁଟିପୂର୍ଣ୍ଣ ସାମଗ୍ରୀ ଯୋଗୁଁ କୃଷକମାନେ କ୍ଷତିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି |
• ପଞ୍ଜୀକରଣ ପ୍ରଥମ ରାଜ୍ୟ ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ ଏବଂ ଟିସୁ ସଂସ୍କୃତି ଆଳୁ ଉଦ୍ଭିଦ ପାଇଁ ଟ୍ରେସ୍ରେବିଲିଟି |
• ଲୁଧିଆନା, ଗୁରୁଦାସପୁର, ପଟିଆଲା, ବାଥିଣ୍ଡା, ଏବଂ ଫରିଦକୋଟ ଜିଲ୍ଲାରେ ପଦୋନ୍ନତି ପାଇଁ 5 ଟି ନୂତନ ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି ଇଷ୍ଟେଟ୍ |
• ବଜାରର ଅସ୍ଥିରତା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଉତ୍ପାଦକଙ୍କ ପାଇଁ ଉଚିତ ମୂଲ୍ୟ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଭବ ଆଣ୍ଟାର ଭୁଗଣ ଯୋଗ |

କ୍ଲଷ୍ଟର ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ: କ୍ଲଷ୍ଟର ବିକାଶ ପାଇଁ ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି PHASE ପ୍ରକଳ୍ପ |

¶ ପଞ୍ଜାବ ରପ୍ତାନିରେ ଅଧିକ ବିମାନ ଏବଂ ନିର୍ମିତ [ ^1:14]

1. ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ |

• ମୋହାଲି ବିମାନବନ୍ଦରରେ କାର୍ଗୋ ସୁବିଧା ବିସ୍ତାର |
• ଅମୃତସର ବିମାନ ବନ୍ଦରରେ ନୂତନ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଉଥିବା କାର୍ଗୋ (ଭର୍କା ରପ୍ତାନି, ମାର୍କଫେଡ୍, କୃଷି ଉତ୍ପାଦନ ଇତ୍ୟାଦି) |

ଅର୍ଥାତ୍ ବିମାନ ସେବା ପାଇଁ ଅତିରିକ୍ତ ବ୍ୟବସାୟ → ଶସ୍ତା ବିମାନ → ଅଧିକ ବିମାନ |

୨। ମୋହାଲି ବିମାନବନ୍ଦରର ଟର୍ମିନାଲ୍ ବିଲ୍ଡିଂର ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଯୋଜନା ସକ୍ରିୟ ବିଚାରକୁ ନିଆଯାଉଛି

ଅର୍ଥାତ୍ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅଧିକ ସୁବିଧା ଏବଂ ଟ୍ରାଫିକ୍ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଅଧିକ କ୍ଷମତା |

¶ Services ସେବାଗୁଡିକର ଦ୍ୱାର ଷ୍ଟେପ୍ ବିତରଣ ^[1:15]

ଦ୍ୱାର ଦେଶରେ ନାଗରିକ କେନ୍ଦ୍ରିକ ସେବା ବିତରଣ ପାଇଁ “ସାର୍କ ତୁହାଡେ ଦ୍ୱାର” ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ |

• ପଞ୍ଜାବରେ କବାଟ ଷ୍ଟେପ୍ ବିତରଣ ସେବା |
• ସାର୍କ ତୁହାଦେ ଦ୍ୱାର କ୍ୟାମ୍ପସ୍ |

¶ ¶ ରାଜ୍ୟ ତଥ୍ୟ ନୀତି ^[1:16]

ପ୍ଲାଟଫର୍ମଗୁଡିକର ନିର୍ମାଣକୁ ସକ୍ଷମ କରିବା ପାଇଁ ଏହା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୋଇଛି ଯାହା ବିଭାଗ ସହିତ ଉପଲବ୍ଧ ତଥ୍ୟର ଅଧିକ ପାରସ୍ପରିକ କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇପାରେ |

ଅର୍ଥାତ୍ ଉନ୍ନତ ନାଗରିକ କେନ୍ଦ୍ରିକ ସେବା ଏବଂ କମ୍ ନକଲି ହିତାଧିକାରୀ |

¶ ପଞ୍ଜାବର ନୂତନ କ୍ରୀଡା ନୀତି ^[1:17 ]

• କମିଟି ଗଠନ, ମସ୍ତିଷ୍କ ବିସ୍ଫୋରଣ ଚାଲିଛି -> ନୂତନ କ୍ରୀଡା ନୀତି ପଞ୍ଜାବ |
• 2023-24 ରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ |

¶ Ism ପର୍ଯ୍ୟଟନ ^[1:18]

• ଅମୃତସରରେ ଯୁଦ୍ଧ ମେମୋରିଆଲ୍ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସ |
  • 2 ନୂତନ ଗ୍ୟାଲେରୀ ଏବଂ ଅପ୍ ଗ୍ରେଡେସନ୍ |
  • 15 କୋଟି ବଜେଟ୍ ଆବଣ୍ଟିତ |
• Historical ତିହାସିକ-ସାମରିକ ପର୍ଯ୍ୟଟନକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ଆଙ୍ଗ୍ଲୋ-ଶିଖ୍ ୱାର୍ ସର୍କିଟ୍ ବିକଶିତ ହେବ |
• ପଞ୍ଜାବର ବିଭିନ୍ନ ଭାଗରେ ଆୟୋଜିତ ହେବାକୁ ଥିବା ରାଜ୍ୟ ସ୍ତରର ବାର୍ଷିକ ବିଭିନ୍ନ ମେଳା ଏବଂ ଉତ୍ସବ: କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ Tourism ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଉତ୍ସବ

ସନ୍ଦର୍ଭ :

---

1. https://finance.punjab.gov.in/uploads/10Mar2023/Budget_Speech_English.pdf ( ପଞ୍ଜାବ ବଜେଟ୍ 2023-24 ) ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎​​​