ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਬਜਟ 2023-24: ਹਾਈਲਾਈਟਸ ਅਤੇ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਰਤਨ

Updated: 11/23/2024
Copy Link

ਆਖਰੀ ਅਪਡੇਟ: ਸਤੰਬਰ 2023

ਆਰਥਿਕ [1]

  • ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਰਾਜ ਦੇ ਜੀਪੀਡੀ ਵਿੱਚ 9.24% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ
  • ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਲਈ ₹1,96,462 ਕਰੋੜ ਦਾ ਬਜਟ ਖਰਚ ਜੋ 26% ਵਾਧਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ
  • ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਮਾਲੀਆ ਘਾਟਾ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟਾ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 3.32% ਅਤੇ 4.98% ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
  • ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਉਛਾਲ
    • ਰਾਜ ਜੀਐਸਟੀ 23% ਵਧਿਆ
    • ਰਾਜ ਆਬਕਾਰੀ ਵਿੱਚ 45% ਦਾ ਵਾਧਾ
    • ਸਟੈਂਪ ਅਤੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ 19% ਵਧੀ
    • ਗੈਰ-ਟੈਕਸ ਮਾਲੀਆ 26%

ਸਿੱਖਿਆ [1:1]

ਸਿਹਤ [1:2]

  • ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਲਈ ₹4,781 ਕਰੋੜ
  • ਕਪੂਰਥਲਾ ਅਤੇ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਵਿਖੇ 100-100 ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਸੀਟਾਂ ਵਾਲੇ ਦੋ ਨਵੇਂ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ
  • 119 ਕਰੋੜ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਰਾਜ ਕੈਂਸਰ ਸੰਸਥਾਨ
  • ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਵਿਖੇ 46 ਕਰੋੜ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਕੇਅਰ ਸੈਂਟਰ
  • ਪੰਜਾਬ ਸਟੇਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਲਿਵਰ ਐਂਡ ਬਿਲੀਰੀ ਸਾਇੰਸ ਇਸ ਸਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ -> ਸੁਪਰ ਸਪੈਸ਼ਲਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ
  • ਹੋਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਕਲੀਨਿਕ, 504 ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ->
    ਮੁਹੱਲਾ-ਕਲੀਨਿਕ
  • ਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬਾਲ ਸਿਹਤ (ਐਮਸੀਐਚ) ਹਸਪਤਾਲ: 7 ਨਵੇਂ ਅਤੇ 5 ਨੂੰ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ
  • ਆਯੂਸ਼: ਦਿਆਲਪੁਰ ਸੋਢੀਆਂ, ਮੋਹਾਲੀ ਅਤੇ ਦੁੱਨੇਕੇ (ਮੋਗਾ) ਵਿਖੇ ਦੋ 50 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਵਾਲੇ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਆਯੂਸ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਸੈਕੰਡਰੀ ਪੱਧਰ ਦੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ [1:3]

ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ, ਕਸਬੇ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਨੂੰ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ

ਪੰਜਾਬ ਸਿੱਖਿਆ-ਤੇ-ਸਿਹਤ ਫੰਡ ਟਰੱਸਟ [1:4]

ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਆਮਦਨੀ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਟਰੱਸਟ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਲਈ ਫੰਡ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ

  • ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰਜਿਸਟਰਡ ਹੈ
  • ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀਆਂ ਲਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ
  • ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ
  • ਭਾਰੀ ਹੁੰਗਾਰੇ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ

ਪਾਵਰ [1:5]

ਖੇਤੀਬਾੜੀ [1:6]

  • ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫਤ ਬਿਜਲੀ ਜਾਰੀ -> ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਪੂਰਾ ਦਿਨ ਬਿਜਲੀ
  • ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਫੀਡਬੈਕ ਲਈ ਹੋਰ ਸਰਕਾਰ-ਕਿਸਾਨ ਮਿਲਨੀ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ
  • FY 2026-27 ਤੱਕ ਮਿਲਕਫੈੱਡ (ਵੇਰਕਾ) ਉਤਪਾਦਨ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰੇਗਾ, 10,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ

ਮਾਰਕਫੈਡ (ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀ ਦੁਆਰਾ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ) [1:7]

  • 1.75 ਲੱਖ ਮੀਟਰਕ ਟਨ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਨਾਲ 13 ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਨਵੇਂ ਗੋਦਾਮ
  • ਕੱਚੇ ਪਾਮ ਤੇਲ ਦੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ: 2023-24 ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ 110 ਟਨ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ (TPD) ਭੌਤਿਕ ਰਿਫਾਇਨਰੀ
  • ਖੰਨਾ ਵਿਖੇ 100 ਟੀਪੀਡੀ ਵਨਸਪਤੀ ਪਲਾਂਟ
  • ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਲਈ ਬੁਢਲਾਡਾ ਅਤੇ ਗਿੱਦੜਬਾਹਾ ਵਿਖੇ ਦੋ ਨਵੀਆਂ ਆਇਲ ਮਿੱਲਾਂ

ਖੰਡ [1:8]

  • ₹380 ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ, ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਕੀਮਤ (ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ₹305 ਦਿੰਦੀ ਹੈ)
  • ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਇਕੱਤਰ ਹੋਈਆਂ ਅਦਾਇਗੀਆਂ ਨੂੰ ਕਲੀਅਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ
  • ਸ਼ੂਗਰਫੈਡ ਨੂੰ 250 ਕਰੋੜ ਨਾਲ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ
  • ਕੁਸ਼ਲ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਲਈ ਬਟਾਲਾ ਅਤੇ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਵਿਖੇ ਨਵੇਂ ਸ਼ੂਗਰ ਕੰਪਲੈਕਸਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ

ਕੰਮ ਹੋ ਗਿਆ

ਫਸਲੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ [1:9]

  • ਕਪਾਹ ਦੀ ਫਸਲ: ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਬੀਜਾਂ ਲਈ 33% ਸਬਸਿਡੀ, ਟਰੈਕ ਅਤੇ ਟਰੇਸ ਵਿਧੀ -> ਕਪਾਹ ਦੀ ਫਸਲ ਪੰਜਾਬ
  • ਬਾਸਮਤੀ: ਬਾਸਮਤੀ ਦੀ ਖਰੀਦ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦਖਲ ਦੇ ਕੇ ਬਿਹਤਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮੁੱਲ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ 1000 ਕਰੋੜ ਦਾ ਫੰਡ -> ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਬਾਸਮਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ
  • ਮੂੰਗ ਦੀ ਦਾਲ: ਐਮਐਸਪੀ ਲਈ 125 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ -> ਮੂੰਗ ਐਮਐਸਪੀ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ
  • ਸਰਕਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਪਿੰਡ ਪੱਧਰ 'ਤੇ 2,574 ਕਿਸਾਨ ਮਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚਾਏਗੀ -> ਕਿਸਾਨ ਮਿੱਤਰ ਪੰਜਾਬ

ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ [1:10]

  • ਅਣ-ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਮੌਸਮ ਜਾਂ ਫਸਲ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ
  • ਇਸ ਸਾਲ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ

ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਖੇਤੀ ਨੀਤੀ [1:11]

  • ਕਮੇਟੀ ਬਣੀ, ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ
  • 30 ਜੂਨ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ

ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੀ ਜਾਂਚ [1:12]

  • ਘਟਨਾਵਾਂ ਲਗਭਗ ਘਟੀਆਂ ਹਨ। 30%
  • ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਲਗਭਗ 2500 ਭੱਠੇ ਲਈ 20% ਬਾਲਣ ਵਜੋਂ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ
  • ਬਾਇਓ ਗੈਸ ਪਲਾਂਟਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਰਾਲੀ
  • ਇਨ-ਸੀਟੂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਲਈ 350 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ

ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਹੱਲ

ਬਾਗਬਾਨੀ (ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਫੁੱਲ ਆਦਿ) [1:13]

  • ਬਜਟ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਕੇ ₹253 ਕਰੋੜ ਹੋ ਗਿਆ

ਚਿੱਤਰ

  • ਪੰਜਾਬ ਫਰੂਟ ਨਰਸਰੀ ਐਕਟ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਮੁਕਤ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਬਾਗਬਾਨੀ ਪਲਾਂਟਿੰਗ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਨਰਸਰੀਆਂ ਤੋਂ ਨੁਕਸਦਾਰ ਸਮੱਗਰੀ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਘਾਟੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
  • ਟਿਸ਼ੂ ਕਲਚਰ ਆਲੂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਅਤੇ ਖੋਜਯੋਗਤਾ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਪਹਿਲਾ ਰਾਜ ਹੈ
  • ਲੁਧਿਆਣਾ, ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ, ਪਟਿਆਲਾ, ਬਠਿੰਡਾ ਅਤੇ ਫਰੀਦਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਲਈ 5 ਨਵੇਂ ਬਾਗਬਾਨੀ ਅਸਟੇਟ
  • ਬਜ਼ਾਰ ਦੇ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਉਤਪਾਦਕ ਲਈ ਸਹੀ ਕੀਮਤ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਭਾਵ ਅੰਤਰ ਭੂਗਤਨ ਯੋਜਨਾ

ਕਲੱਸਟਰ ਵਿਕਾਸ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ: ਕਲੱਸਟਰ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਬਾਗਬਾਨੀ ਪੜਾਅ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ

ਹੋਰ ਉਡਾਣਾਂ ਅਤੇ ਮੇਡ ਇਨ ਪੰਜਾਬ ਐਕਸਪੋਰਟ [1:14]

  1. ਲਈ ਸਮਝੌਤਿਆਂ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ
  • ਮੋਹਾਲੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਕਾਰਗੋ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ
  • ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਨਵਾਂ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਕਾਰਗੋ (ਵੇਰਕਾ, ਮਾਰਕਫੈੱਡ, ਖੇਤੀ ਉਪਜ ਆਦਿ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ)

ਭਾਵ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਲਈ ਵਾਧੂ ਕਾਰੋਬਾਰ → ਸਸਤੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ → ਹੋਰ ਉਡਾਣਾਂ

2. ਮੋਹਾਲੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਟਰਮੀਨਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਸਰਗਰਮ ਵਿਚਾਰ ਅਧੀਨ ਹੈ

ਭਾਵ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਸਮਰੱਥਾ

ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਡੋਰ ਸਟੈਪ ਡਿਲਿਵਰੀ [1:15]

"ਸਰਕਾਰ ਤੁਹਾਡੇ ਦੁਆਰ" ਤਹਿਤ ਘਰ-ਘਰ ਨਾਗਰਿਕ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ->

ਰਾਜ ਡਾਟਾ ਨੀਤੀ [1:16]

ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਭਾਗਾਂ ਕੋਲ ਉਪਲਬਧ ਡੇਟਾ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਅੰਤਰ-ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ

ਭਾਵ ਬਿਹਤਰ ਨਾਗਰਿਕ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਘੱਟ ਫਰਜ਼ੀ ਲਾਭਪਾਤਰੀ

ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਨਵੀਂ ਖੇਡ ਨੀਤੀ [1:17]

ਟੂਰਿਜ਼ਮ [1:18]

  • ਵਾਰ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਕੰਪਲੈਕਸ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ
    • 2 ਨਵੀਆਂ ਗੈਲਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅਪਗ੍ਰੇਡੇਸ਼ਨ
    • 15 ਕਰੋੜ ਦਾ ਬਜਟ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ
  • ਇਤਿਹਾਸਕ-ਫੌਜੀ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਐਂਗਲੋ-ਸਿੱਖ ਵਾਰ ਸਰਕਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ
  • ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਸਾਲਾਨਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੇਲੇ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ: ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ → ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਉਹਾਰ

ਹਵਾਲੇ :

  1. https://finance.punjab.gov.in/uploads/10Mar2023/Budget_Speech_English.pdf (ਪੰਜਾਬ ਬਜਟ 2023-24 ) ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩↩︎↩↩︎↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎

Related Pages

No related pages found.